امامت امام جواد علیه السلام در سن کودکی با استدلال به قرآن کریم

بسم الله الرحمن الرحیم

السلام علیک یا ابا جعفر یا محمدبن علی ایها التقی الجواد یابن رسول الله

سالروز شهادت مظلومانه و جانسوز حضرت جوادالائمه امام محمدتقی صلوات الله علیه تسلیت و تعزیت باد

یکی از مسایل مهمی که در زندگی امام جواد علیه السلام مطرح است ، مساله به امامت رسیدن آن حضرت در سن کودکی است ، از آنجا که قبل از آن حضرت همیشه امام و حجت خدا که عهده دار مسئولیت خطیر امامت و ولایت جامعه اسلامی بلکه بشری و عالم خلقت می شد ، در سن جوانی و میان سالی قرار داشتند ، اما وقتی امام جواد علیه السلام عهده دار این منصب عظمای الهی شد ، بیش از 7 الی 8 سال سن نداشت ، لذا پذیرش این مساله که کسی در حال طفولیت بتواند عهده دارد منصب عظیم امامت و ولایت شود سخت بود ، ولی برای آماده سازی شیعیان برای پذیرش این مساله و اینکه امامت مثل نبوت یک امر الهی و منصبی است که از جانب خدای سبحان عطا می شود پس کوچکی و بزرگی در آن نقش ندارد ، پیشاپیش زمینه سازی شده بود و امام رضا علیه السلام در موارد متعدد با استدلال به آیات قرآن که برخی از پیامبران بزرگ الهی در سن کودکی به آنها نبوت و پیامبری داده شده است ، این مطلب را برای شیعیان و پیروانش تبیین وتفهیم می کرد و همچنین امام جواد علیه السلام وقتی از سوی شیعیانش در باره ی این مساله مورد پرسش یا تعجب قرار می گرفت ، حضرت با استدلال به قرآن آنها را کاملا مجاب و متقاعد می ساخت. اینک به عنوان نمونه به برخی از این استدلال ها اشاره می کنیم .

1 ) استدلال امام رضا علیه السلام به قرآن در باره امامت امام جواد علیه السلام در سن کودکی

صفوان بن یحیی می گوید: به امام رضا علیه السلام گفتم: قبل از تولد امام جوادعلیه السلام هرگاه از شما می پرسیدیم، جانشین شما کیست؟ در پاسخ می فرمودید: خداوند به من پسری عطا فرماید.

اکنون خداوند به شما پسری داده است و چشم ما روشن شد، خدا آن روز را نیاورد، اگر پیش آمدی شد (و شما وفات کردید) به چه کسی به عنوان امام، توجه کنیم؟

در آن هنگام امام جواد علیه السلام در پیش روی امام رضاعلیه السلام ایستاده بود، حضرت با دست به او اشاره کرد(یعنی به این شخص متوجه شوید )

صفوان گفت : قربانت گردم، این پسر، سه سال دارد، (آیا یک کودک سه ساله را امام خود قرار دهیم ؟)

حضرت فرمود : سن کم هیچ گونه زیانی به مقام امامت او ندارد، چنانکه عیسی بن مریم خود را به عنوان حجت خدا معرفی کرد، با اینکه کودک خرد سال بود (قال انی عبد الله آتانی الکتاب و جعلنی نبیا . مریم/30 ) .

همین سوال را در خراسان، شخصی از حضرت رضاعلیه السلام نمود، آن حضرت در پاسخ فرمود: خداوند عیسی علیه السلام را به نبوت و رسالت و شریعت تازه مبعوث نمود، در سنی کوچکتر از سن ابو جعفر (حضرت جواد علیه السلام ) . الکافی ، ج ۱، 321 – 322 .

2 ) استدلال امام جواد علیه السلام به جواز امامت برای کودک

علی بن اسباط می گوید: امام جواد علیه السلام (که سن کم داشت) به طرف من می آمد و من به قامت و قیافه او می نگریستم، تا وقتی به شهر خود رفتم، بتوانم شکل و شمایل آن حضرت را برای دوستانم توصیف کنم، در این فکر بودم که آن حضرت نشست و فرمود: خدا درباب امامت حجت آورده به مثل آنچه در باب نبوت حجت آورده ، خدای متعال (درقرآن) می فرماید: « ...و آتیناه الحکم صبیا ، و فرمان نبوت را در کودکی به او (یحیی) دادیم »(مریم/12 ).

و می فرماید: « و لما بلغ اشده آتیناه حکما و علما ... ، و هنگامی که یوسف به مرحله بلوغ و قوت رسید، ما حکم و علم به او دادیم »(یوسف/22 ). و... .

پس طبق قرآن هم رواست که حکمت در کودکی به امام داده شود، چنانکه رواست حکمت در بزرگ سالی به او داده شود. بصائرالدرجات ، ج1 ، ص 238 .

همچنین امام جواد علیه السلام در مقابل کسانی که کم سن او را مورد اعتراض قرار می دادند، به جانشین تعیین کردن حضرت داود پسرش حضرت سلیمان را به دستور الهی ، استدلال می کرد ، در حالی که سلیمان کودکی بود که گوسفند چرانی می کرد. الکافی ، ج1 ، ص 383 .

بنابراین ، امامت هم مثل نبوت یک امرالهی و از طرف خدای سبحان ، پس فرق نمی کند کسی را که خدا حجت و خلیفه خود قرار می دهد کودک باشد یا بزرگ سال ؛ چرا که همان خدای که می تواند به یک انسان بزرگ سال علم وحکمت و توانمندی های فوق العاده بدهد ، به یک کودک هم می تواند این عنایات را عطا نماید.