jivatma

ادیان بزرگ جهان، مرکز معنوی وجود انسان را قلب او می دانند.

در حکمت هندو هم این مرکز قلب Hṛdayaاو است.

باید به خاطر آورد که مراد از این قلب لحمه ی صنوبری شکل که در سمت چپ سینه واقع گردیده (قلب) نیست.

بلکه این قلب اشاره به مرکز وجود انسان یعنی آن جایگاه لطیفی است که در آن ادراک به وقوع می پیوندد.

اوپانیشاد می گوید این جایگاه مملو از اثیر است. انسان که فی الواقع خود یک عالم صغیر و خلاصه تمام کتاب آفرینش است بایستی در مرکز وجود خود تمام مراتب هستی را دارا باشد. این است که آنچه در مرکز هستی انسان موجود است از لحاظ عالم مادی و عنصری اثیر است.

جیوا (به سانسکریت: Jiva)

از لحاظ عالم روانی و نفسانی این اثیر در جیواتما jivatma و جان انسان است.[۱]

از طریق jivatma این عالم با انسان اتصال دارد – چنان که دانه با رشته».[۲][۳]

اشراق

محدودیت ها و تعینات جسمانی پرده بر جیوا Jivaمی افکنند و پس از معدوم ساختن این تعینات فرزانگی و اشرق محقق می شود.[۴]

[یزدانپناه عسکری]

موضع و جایگاه فعلی jivatma عاملی است که انسان غرق در خود بینی، و اسیر این موضع باشد .

__________

1. ↑ داریوش شایگان ادیان و مکتبهای فلسفی هند، تهران، نشر امیر کبیر، چاپ چهارم، جلد اول، ۱۳۷۵ص ۸۳۱ 8:172

2. ↑داراشکوه، محمد، مجمع البحرین، تهران: نقره. ۱۳۶۶: ص ۷۵

3. ↑ مهدی زمانی، ودانتا، حکمت الهی دین هندو، فصلنامه فلسفه، دانشگاه تهران، دوره 40، شماره 2، پاییز و زمستان ۱۳۹۱ صفحه ۸۷–۱۰۶

4. ↑ داریوش شایگان ادیان و مکتبهای فلسفی هند، تهران، نشر امیر کبیر، چاپ چهارم، جلد اول، ۱۳۷۵ص ۸۳۴–835