نقش اطعام طعام و مهمان داری در زندگی دنیوی و اخروی انسان

یا هو الرزاق

یکی از آموزه های انسان ساز اسلام بلکه همه ادیان توحیدی احترام گذاشتن به مهمان ، اطعام طعام و رعایت آداب مهمان شدن و مهمانی دادن است ، لذا شایسته است که چند نکته در باره ی فضیلت مهمانی دادن ، اطعام طعام به نیاز مندان و وظایف مهمانان عزیز و میزبانان گرامی تقدیم گردد:

الف ) فضیلت مهمانی دادن و پذیرایی از مهمان:

1 ) از رسول خدا صلی الله علیه وآله نقل شده است که فرمودند:« هرکس مهمان را اکرام کند ، گویا هفتاد پیامبر را اکرام نموده است و هرکس برای مهمان درهمی خرج نماید ، پس همانند آن است که هزار هزار دینار در راه خدا انفاق کرده است». ارشاد القلوب الی الصواب ، ج 1 ، ص 138 .

2 ) باز ازآن حضرت نقل شده است:« هرگاه خداوند خیرو نیکی به جمعیتی را بخواهد ، هدیه ای گرانبها برای آنها می فرستد ، عرض کردند : چه هدیه ای ؟ فرمودند: مهمان که باروزی خود وارد می شود وگناهان اهل خانه را باخود می برد».« هرخانه ای که مهمان وارد نشود ، ملائکه برآن خانه وارد نمی شود» و فرمودند:« مهمان راهنمای راه بهشت است ». جامع الاخبار ، ص 136 .

3 ) از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمودند:« رسول خدا صلی الله علیه وآله به دخترش فاطمه زهرا سلام الله علیها فرمودند: هرکس به خدا و روز قیامت ایمان دارد ، بایستی مهمانش را گرامی بدارد». الکافی ، ج 6 ، ص 285 .

4 ) امام صادق علیه السلام فرمودند :« نزول برکت به کسی که طعام می دهد ، سریع تراست از فرو رفتن کارد ، در کوهان شتر است ». بحار الانوار ، ج 72 ، ص 461 .

5 ) همچنین از آن حضرت نقل شده است که در باره ای اهمیت طعام دادن و سیرکردن گرسنگان فرمودند :« کسی که مسلمانی را اطعام نماید تا او سیر شود ، هیچ یک از مخلوقات خدای سبحان ، نه ملک مقربی و نه پیامبر مرسلی بجز پروردگار عالمیان ، اجر و پاداش اخروی این اطعام را نمی داند . سپس حضرت فرمود :« از چیزهای که باعث ورود انسان به بهشت و آمرزش او می شود ، طعام دادن به گرسنگان است ، در ادامه حضرت این آیه را تلاوت کرد : « او اطعام فی یوم ذی مسغبه یتیما ذا مقربه او مسکینا ذا متربه ؛ یا طعام دادن در روز گرسنگی و قحطی ، به یتیمی خویشاوند یا مستمندی خاک نشین ». المحاسن برقی ، ج2 ، ص 389 .

ب ) برخی از وظایف مهمان برگرفته از آیات و روایات :

1 ) هرگاه تنها دعوت و مهمان شد ، فرزندش را همراه خود نبرد ، در غیر این صورت کار حرام مرتکب شده و معصیت کرده است.

2 ) هرگز غذایی را که میزبان برای مهمان آماده کرده است ، کم ارزش نشمارد( و آن را یک نوع توهین به خود تلقی نکند ).

3 ) وقتی وارد خانه میزبان شد ، هرجا میزبان پیشنهاد نشستن داد ، همانجا بنشیند ؛ چرا که صاحب خانه آگاه تر به وضعیت خانه خود است .

4 ) در مهمانی که برگزار شده است ؛ بدون دعوت نرود .

5 ) اسرار خانه ی میزبان را فاش نکند .

6 ) شرایط زمانی ومکانی میزبان را در نظر داشته باشد و درصورت مناسب نبودن جا ؛ زودتر منزل میزبان را ترک نماید.

7 ) اصل و هدف از مهمان شدن ، دید وبازدید و زیارت مومن را بداند ، نه مسایلی مانند نوع و کیفیت غذا و... .

8 ) هنگام ورود به خانه میزبان سلام کند و احترام او را حفظ نماید.

و...

ج ) وظایف میزبان

1 ) رعایت کردن سادگی و دوری از تجمل و اسراف گرایی در پذیرایی از مهمان .

2 ) به خاطر مهمانی دادن اهل وعیالش را به رنج و مشقت نیندازد .

3 ) از آنچه در خانه دارد ، در پذیرای از مهمان مضایقه نکند و زمینه ای آسایش وراحتی اورا فراهم سازد ، ازجمله آماده کردن خلال دندان از حقوق مهمان بیان شده است ؛

4 ) هنگام ورود مهمان با خوشروی به پیشواز او برود و به او خوش آمد بگوید و هنگام رفتن مهمان ، اورا تا درب منزل بدرقه نماید ؛

5 ) قبل از مهمان به خوردن غذا شروع نماید و بعد از مهمان از آن دست بکشد ؛

6 ) از مهمان نپرسد که آیا غذا میل کرده است یانه ؟ بلکه هرچه دارد حاضر نموده ومضایقه نکند.

7 ) میزبان هم آنچه را برای مهمانش آماده کرده است ، نباید حقیرو ناچیز بشمارد( زیرا هرچه با شد نعمت الهی است).

8 ) مهمانش را تکریم نماید هرچند کوچک باشد و از مهمان خود کار نکشد.

و...

ومن الله التوفیق