بهزاد شهلاچشم یوسف آباد
کارشناس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی کلانشهر تبریز
29 یادداشت منتشر شدهمساله یکسان سازی مزار شهدا
یکی از ابعاد مهم عملکردی گلزار شهدا، اهمیت و تاثیر "تاریخی و فرهنگی" آن است.
مزار شهید می تواند به عنوان یک سند موجود و در دسترس و دید مردم، مانع از «تحریف» یا فراموشی تاریخی در اذهان مردم گردد.
گلزارشهدا اختصاص به مقطعی قابل افتخار از تاریخ انقلاب اسلامی دارد که در هیچ اثر تاریخی دیگر یافت نمی شود! و همچنین؛ویژگی های منحصر به فرد و متمایز نظیر مردمی و خودجوش بودن دارد.
طبق اساسنامه بنیاد شهید، یکی از وظایف این بنیاد، «حفظ و مرمت» گلزارهای شهداست[که مصوبه هیئت وزیران در سال ۸۳ نیز بر این مساله تاکید دارد]! اما آنچه تا به امروز به اجرا درآمده است، نه مرمت، که تخریب و یکسان سازی مزارها بوده است!
واژه "مرمت" در ادبیات حقوقی و ادبیات حفظ میراث فرهنگی تعریف مشخصی دارد و هیچ اشتراک معنایی با تخریب و یکسان سازی ندارد!
در جریان بازسازی یا بهسازی یا سامان دهی آثار و اماکن تاریخی دقت لازم صورت می گیرد تا انجام بازسازی هیچ تغییری در محتوای آثار ایجاد نکند، اما نوع برخورد با مزار شهدا بدون توجه به وجه تاریخی و فرهنگی آن ها صورت می گیرد و آنچه تا به امروز در این طرح ها در جریان بوده، "یکسان سازی" نام دارد.
مساله اصلی، نحوه اجرای این طرح نسبت به قبور، حجله ها و سایر نمادهایی است که ارزش معنوی و تاریخی دارد.
اگر مدیریت شهری ما در "فهم مساله" دقیق عمل کند، باید «یکسان سازی» را به مثابه یکی از مسائل اصلی شهر بپندارد! چرا که، تاریخ، فرهنگ و هویت یک شهر، کشور، ملت و امت را هدف قرار داده است!