اتحاد ملی در دوران بحران ؛ از جنگ تا تحریم
بحران ها ، خواه طبیعی باشند یا حاصل دست انسانها ، همواره جوامع را در معرض آزمونی بزرگ قرار می دهند ؛ آیا ملت می تواند در برابر تهدیدها متحد بماند یا دچار گسست و فروپاشی می شود؟ اتحاد ملی در چنین لحظاتی نه تنها یک ضرورت سیاسی، بلکه یک پدیده اجتماعی، فرهنگی و حتی عرفانی است که ریشه در هویت جمعی دارد.
در تاریخ ملل ، جنگ ها اغلب به شکل گیری نوعی همبستگی ملی منجر شده اند. نمونه بارز آن، جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بود که با وجود اختلافات داخلی، مردم را حول محور دفاع از وطن گرد هم آورد. نقش رسانه ها و مقوله هنر در بسیج ملی بسیار مهم است. شعرهای حماسی، فیلم های دفاع مقدس و موسیقی های ملی گرایانه در دوران جنگ، نقش مهمی در تقویت روحیه و ایجاد حس تعلق ایفا کردند. اتحاد ملی در این دوره، نه تنها در میدان نبرد، بلکه در ذهن و دل مردم شکل گرفت. در جنگ زنان با حضور در پشت جبهه، پرستاری، تولیدات خانگی و تربیت نسل مقاوم، ستون های پنهان اتحاد ملی بودند. نقش آن ها کمتر دیده شد، اما بنیادین بود. اما نقش اتحاد ملی در دوران تحریم قابل توجه است.معضلات اقتصادی و روانی تحریم ها نه تنها اقتصاد را تحت فشار قرار می دهند، بلکه روان جمعی را نیز دچار اضطراب و بی اعتمادی می کنند. در چنین شرایطی، اتحاد ملی می تواند سپری در برابر فروپاشی اجتماعی باشد. در مواجهه با تحریم ها ،شکل گیری مقاومت مدنی و خودکفایی اقتصادی امری ضروری ست. بسیاری از مردم به تولید داخلی، حمایت از کسب وکارهای کوچک و نوآوری های بومی روی آوردند. این نوعی اتحاد ملی اقتصادی است که از دل بحران زاده می شود. در اینجا می توان از نقش نخبگان و هنرمندان در تبلور امید به زندگی نام برد. هنرمندان، نویسندگان و اندیشمندان با خلق آثار انگیزشی، فلسفی و عرفانی، به بازسازی امید و معنا در دل جامعه کمک می کنند. اتحاد ملی در این مرحله، بیشتر ذهنی و معنوی است تا فیزیکی.
اتحاد ملی می تواند به آیینی تبدیل شود که مردم را به هم پیوند می دهد. این آیین، ترکیبی از خاطره ، رنج ، امید و مسئولیت است. فرد نه تنها برای خود ، بلکه برای جمع تصمیم می گیرد. این گذار از خودمحوری به هم محوری، جوهر اتحاد ملی است. عرفان و اتحاد ملی در سنت عرفانی ایرانی مشهود بوده است. ، رنج و بلا فرصتی برای تعالی روح است. اتحاد ملی در بحران، می تواند تجلی نوعی سلوک جمعی باشد؛ سلوکی از درد به معنا، از زخم به زیبایی.
اتحاد ملی در دوران بحران، نه تنها یک واکنش دفاعی ، بلکه یک کنش خلاقانه و معنوی است. این اتحاد ، از دل تهدیدها می روید و می تواند به بازسازی هویت ، معنا و آینده منجر شود. در جهانی پر از تلاطم ، اتحاد ملی همان نوری است که از دل تاریکی می تابد؛ نوری که با هنر، فلسفه و همدلی روشن تر می شود.