داوود نبی در ادبیات فارسی (بخش اول)
داوود واژه ای عبری( דָּוִד داوید) به معنی محبوب است[1]. به گفته ی علامه مجلسی «آن حضرت را برای این داوود نامیدند که جراحت دل خود را که از ترک اولی به هم رسیده بود به مودت الهی مداوا کرد» [2]. داوود در قرآن پیامبر و خلیفه خدا در زمین نامیده شده است.
حضرت داوود علیه السلام در سرزمینی بین مصر و شام دیده به جهان گشود، او از نوادههای حضرت یعقوب است و به نه واسطه به یکی از فرزندان حضرت یعقوب میرسد، پدرش «ایشا» نام داشت.او صد سال عمر کرد، که چهل سال از آن را حکومت نمود[3]. «ایشا» ده پسر داشت، داوود(ع)کوچکترین آنها بود.حضرت داوود علیه السلام بسیار خوش صوت بود، به طوری که وقتی صدایش به مناجات بلند میشد، پرندگان به سوی او میآمدند و حیوانات وحشی گردن میکشیدند تا صدای دلنشین او را بشنوند، او کوتاه قد و کبود چشم و کم مو بود، در میان بنی اسرائیل و در پیشگاه طالوت فرمانده شجاع و با ایمان لشکر بنی اسرائیل، دارای موقعیت عظیم بود، پس از آن که طالوت از دنیا رفت، بنی اسرائیل حکومت و فرماندهی طالوت را، در اختیار داوود علیه السلام گذاشتند، و همه ثروتهای طالوت را به او سپردند، وقتی که به حاکمیت رسید، خداوند او را به مقام پیامبری نیز رسانید[4].
بر اساس گزارش عهد عتیق حضرت داوود پس از فتح اورشلیم آن را مرکز حکومت خود قرار داد به دنبال فتوحات زیاد و پیروزی های درخشان پادشاهی مقتدری را تشکیل و مرزهای یهود را گسترش داد .
براساس روایت عهد عتیق حضرت داوود (علیه السلام) پیامبر نبود و فقط یک پادشاه برگزیده الهی بود و گناهان و کارهای ناشایستی از وی سر می زد . وی پیروی کاملی از یهوه (خدا) نکرد. دروغ گفتن ، غارتگری ، رقص و پایکوبی و خود را به دیوانگی زدن از این قبیل کارهاست و همچنین زنان و کنیزان زیادی را به نکاح خود در آورد قرآن کریم با دیدگاهی کاملا متفاوت از کتاب مقدس درباره شخصیت حضرت داوود ضمن تصریح بر پیامبر و پادشاه بودن آن حضرت در آیه 15 تا 20 سوره ص، خداوند داوود علیهالسلام را با ده خصلت ارجمند میستاید، حتی به پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم سفارش کرده که در برابر گزند مخالفان و بدخواهان همانند داوود علیهالسلام صبر و مقاومت داشته باشد.
در آیه نخست (آیه 17 سوره ص) چنین آمده:
اصبر علی ما یقولون و اذکر عبدنا داوود ذالاید اءنه اواب؛
ای پیامبر! در برابر آن چه مخالفان میگویند شکیبا باش و به خاطر بیاور بنده ما داوود علیهالسلام را که صاحب قدرت، و بسیار بازگشت کننده به خدا بود.
خصال دهگانه ارجمند داوود علیهالسلام عبارتند از:
1 - صبر و مقاومت.
2 - مقام عبودیت و بندگی.
3 - قوت و قدرت معنوی و جسمی.
4 - بازگشت و رجوع مداوم به خدا، و رابطه تنگاتنگ با خدا.
5 - کوهها در تسخیر او بودند و با او صبح و شام تسبیح خدا میگفتند.
6 - پرندگان در تسبیح خدا با او هم آواز میشدند.
7 - آنها نه تنها در آغاز کار بلکه در همه احوال، با تسبیح او هماهنگ میشدند.
8 - داشتن حکومت استوار و مقتدرانه.
9- علم و دانش سرشار که مایه برکات است.
10 - منطقی گویا، و بیانی لطیف و شیوا.[5]
خداوند گاهی او را به عنوان نعم العبد نیکوترین بنده و زمانی او را به عنوان خلیفه خود[6]، و نیز به داشتن امتیاز و فضایل علم و حکمت معرفی کرده[7]. نام مبارک حضرت داوود شانزده بار در قرآن کریم آمده است. سوره ۲, آیه ۲۵۱ سوره ۴, آیه ۱۶۳ سوره ۵, آیه ۷۸ سوره ۶, آیه ۸۴ سوره ۱۷, آیه ۵۵سوره ۲۱, آیه ۷۸ سوره ۲۱, آیه ۷۹ سوره ۲۷, آیه ۱۵ سوره ۲۷, آیه ۱۶ سوره ۳۴, آیه ۱۰سوره ۳۴, آیه ۱۳ سوره ۳۸, آیه ۱۷ سوره ۳۸, آیه ۲۲ سوره ۳۸, آیه ۲۴ سوره ۳۸, آیه ۲۶سوره ۳۸, آیه ۳۰ .
[1] :دانشنامه قران پژوهی ، خرمشاهی ،ج1 ،ص1034
[2]:حیاه الفلوب، علامه مجلسی ،ج2 ،ص899
[3]:کامل ابن اثیر، ج 1، ص 76 تا 78؛ بحار، ج 14، ص 14 و 15.
[4] : بحار، ج 14، ص 14 و 15.
[5] : تفسیر فخر رازی، ج 26، ص 183
[6] : سوره ص، آیه 30 و 26.
[7] : سبا، 26.