ویژگی های اخلاقی رسول خدا صلی الله علیه وآله ( قسمت دوم : صداقت و راستگویی )

بسم الله الرحمن الرحیم

صداقت وراستگویی که یکی از مهم ترین اوصاف حسنه و فضایل اخلاقی به شمار می رود و یکی از دومعیار انسانیت انسان بیان شده است، چنانکه نبی مکرم اسلام فرمودند :« لا تنظروا الی کثره صلاتهم و صومهم و کثره الحج و المعروف و طنطنتهم باللیل انظروا الی صدق الحدیث و اداء الامانه ، به زیادی نماز و روزه و کثرت حج و احسان و زمزمه های شبانه آنها ( مردم ) نگاه نکنید ؛ راستگویی و امانتداری آنها را ببینید چگونه است ( یعنی ملاک انسانیت و خوب بودن انسان این دو ویژگی است ). الامالی( للصدوق)، النص، ص: 303 .

رسول خاتم(صلی الله علیه وآله) دراوج این فضایل اخلاقی از جمله راستگویی قرار دارد. به گونه ای که حتی قبل ازبعثت نیز صداقت وامانتداری آن حضرت ، زبان زد وضرب المثل بود و قریش نیز، معترف بودند که :« ما جربنا علیک کذبا قط ؛ ماهرگز ازتوسخن دروغ نشنیده ایم ». دلائل النبوه( مقدمه)، ص 64 و ج2 ، ص290.

صادقین وراستگویان که قرآن کریم صریحا دستور همراهی با آنها را صادر کرده و می فرماید :« یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و کونوا مع الصادقین ، ای کسانی که ایمان آورده اید ! از خدا پروا کنید و با راستگویان باشید ». توبه / 119 . پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله ) واهل بیت معصوم آن حضرت اند ، چنانکه امام باقر(علیه السلام ) فرمود:« نحن الصادقون و ایانا عنی بهذا ، راستگویان ما(اهل بیت) هستیم و مراد ازصادقین ما را قصد فرموده ». بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلی الله علیهم، ج1، ص 31.

امام علی(ع)نیز، یکی از ویژگی های که برای اهل بیت عصمت(ع) ذکرمی کند، همین صداقت وراستگویی آنها است چنانکه می فرماید :« ان نطقوا صدقوا ،هرگاه سخن بگویند راست می گویند ». نهج البلاغه ، خطبه 154 .

اما درباره خصوص پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله) آن حضرت را با لقب « صادق» یاد می کند، آنجا که می خواهد سخنی ازآن حضرت نقل نماید ، می فرماید:« و قد قال الرسول الصادق (ص)... ، پیامبر راستگو فرمود ». نهج البلاغه ، خطبه 154 .

همچنین وقتی از بعثت وداعی الی الحق بودن آن حضرت سخن می گوید نیز ، روی صداقت آن حضرت تاکید می کند . همان ، خطبه 144 . وبه طورکلی ، مجلس(یعنی همه گفتار و رفتار) آن حضرت را ، مجلس حلم و حیا و صداقت وامانتداری ، معرفی می کند:« مجلسه مجلس حلم و حیاء و صدق و امانه... ». عیون اخبارالرضا ، ج1 ، ص 318 . معانی الاخبار، ص 82 .