فلسفه ماه و خورشید گرفتگی و بایدها و نباید های آن لحظات
بسم الله الرحمن الرحیم
باتوجه به ماه گرفتگی کاملی که در یک شنبه 16 / 6 / 1404 صورت می گیرد مطالبی در مورد فلسفه و بایدها و نبایدهای زمان خسوف و کسوف تقدیم می گردد :
1 ) فلسفه ای ماه و خورشید گرفتگی :
در برخی از روایات معصومین علیهم السلام فلسفه ای برای ماه و خورشید گرفتگی بیان شده است از جمله در روایتی می خوانیم که فرموده اند :« ان الله اذا اراد تخویف عباده و تجدید الزجر لخلقه کسف الشمس و خسف القمر فاذا رایتم ذلک فافزعوا الی الله تعالی بالصلاه ، هرگاه خداوند بخواهد بندگانش را بترساند
و نهیبش را بر مخلوقات تجدید کند، خورشید و ماه گرفتگی به وجود می آورد. پس هرگاه آن
را دیدید با خواندن نماز به سوی خداوند پناه ببرید ».
وسائل الشیعه، ج7، ص: 484 .
2 ) بایدهای زمان خسوف و کسوف
الف ) نماز آیات خواندن
یکی از کارهای که هنگام خسوف وکسوف باید انجام داد خواندن نماز آیات است ( که در کتبهای فقهی نیز یکی از نمازهای واجب محسوب می شود ).
روزی که ابراهیم فرزند رسول خدا صلی الله علیه وآله ، از دنیا رفت، آفتاب گرفت.
مردم گفتند: گرفتن آفتاب به واسطه موت ابراهیم ( و احترام گذاشتن به پیغمبر خدا) است. (وقتی آن حضرت این سخنان را شنید )وارد مسجد شده بالای منبر بعد از حمد و ثنای الهی، فرمود: ای مردم، آفتاب و ماه دو آیه و علامت، از آیات خداوند هستند ، و برای مرگ کسی گرفته نمیشوند ( یعنی حیات و ممات کسی در آنها اثر نمیگذارد) ، هر وقت شما، کسوف و خسوف یا یکی از آنها را دیدید، نماز (آیات ) بخوانید ».
وسائل الشیعه ؛ ج7 ؛ ص485 .
ب ) پناه بردن به خدا و دعا و تضرع کردن
وقتی فضل بن شاذان از امام رضا علیه السلام علت وجوب نماز آیات در وقت کسوف را سوال کرد ،
حضرت در پاسخ فرمودند : وجوب نماز آیات به این دلیل است که : این کسوف از آیات خدای تبارک و تعالی است و معلوم نیست که علامت رحمت است یا علامت عذاب ، لذا رسول خدا صلی الله علیه و آله خواست که امتش در وقت کسوف ( و خسوف) به خالق و راحم شان پناه ببرند ، که اگر علامت غضب باشد حق سبحانه و تعالی به سبب تضرع و زاری ایشان آن بدی و بلا را دفع کند از آنها چنانکه خدای سبحان بلا را از قوم حضرت یونس علیه السلام برداشت ، چون تضرع و زاری کردند به درگاه الهی ... ».
من لا یحضره الفقیه، ج1، ص: 541 .
ج ) گفتن تکبیر و صدقه دادن
در برخی نقل ها آمده است که در وقت کسوف و خسوف دعاکنید ، تکبیر بگویید و صدقه بدهید.
3 ) نباید های زمان خسوف و کسوف
در زمان خسوف وکسوف از انجام دادن برخی کارها نهی شده است از جمله :
الف ) نگاه نکردن مستقیم به ماه و خورشید ؛
ب ) زنان حامله در وقت نگاه به ماه و خورشید نباید دست شان را به هیچ یک از اعضای بدن بزنند ؛ چراکه در این زمان در هرجای از سرو بدن خود دست بزند آن قسمت از جنینش دارای لکه و کبودی خواهد شد ؛
ج ) آمیزش جنسی و انعقاد نطفه صورت نگیرد .
و... .