شهلا شیروانی
مدرس و معلم در آموزش ابتدایی و پژوهشگر و نویسنده و طراح محتواهای حوزه اموزش
4 یادداشت منتشر شدهابزارهای دیجیتال و نقش آن ها در تقویت انگیزش یادگیرندگان
ابزارهای دیجیتال و نقش آن ها در تقویت انگیزش یادگیرندگان
در سال های اخیر، ورود فناوری های نوین به عرصه آموزش باعث دگرگونی عمیقی در روش های یاددهی و یادگیری شده است. ابزارهای دیجیتال از جمله سامانه های مدیریت یادگیری (LMS)، نرم افزارهای تعاملی، بازی های آموزشی و شبکه های اجتماعی، امکان ایجاد محیط های پویا و جذاب را برای یادگیرندگان فراهم ساخته اند. این ابزارها نه تنها به ارتقای کیفیت آموزش کمک می کنند، بلکه به عنوان عامل محرک انگیزش یادگیرندگان نیز عمل می نمایند.
انگیزش به عنوان یکی از مهم ترین مولفه های یادگیری، نقشی کلیدی در میزان مشارکت و پیشرفت دانش آموزان دارد. پژوهش ها نشان داده اند که استفاده از ابزارهای دیجیتال با افزایش حس کنترل فردی، ایجاد بازخورد فوری و فراهم سازی فرصت یادگیری شخصی سازی شده، موجب تقویت انگیزش درونی یادگیرندگان می شود. به طور مثال، بازی وارسازی (Gamification) که یکی از رویکردهای پرکاربرد در طراحی محتوای آموزشی دیجیتال است، با افزودن عناصر رقابت، پاداش و چالش، یادگیری را به تجربه ای لذت بخش و پرانرژی تبدیل می کند.
از سوی دیگر، ابزارهای دیجیتال امکان تعامل بیشتر میان یادگیرندگان و معلمان را فراهم می کنند. تشکیل گروه های یادگیری در شبکه های اجتماعی آموزشی یا استفاده از پلتفرم های تعاملی، موجب افزایش احساس تعلق و همکاری میان دانش آموزان شده و در نتیجه، انگیزش بیرونی آن ها را تقویت می سازد. همچنین، قابلیت ارزیابی آنلاین و ارائه بازخورد فوری، فرصتی ارزشمند برای رشد مستمر یادگیرندگان ایجاد می کند.
با این وجود، بهره گیری موثر از ابزارهای دیجیتال نیازمند مدیریت و هدایت صحیح توسط معلمان است. در غیر این صورت، احتمال بروز چالش هایی مانند حواس پرتی، وابستگی بیش از حد به فناوری یا استفاده غیراصولی وجود دارد. بنابراین، لازم است معلمان ضمن تسلط بر روش های نوین آموزش دیجیتال، بر ایجاد توازن میان فناوری و تعامل انسانی تاکید نمایند.
در مجموع، ابزارهای دیجیتال در صورتی که به طور هدفمند و متوازن به کار گرفته شوند، می توانند نقش تعیین کننده ای در افزایش انگیزش، ارتقای کیفیت یادگیری و پرورش مهارت های قرن بیست ویکمی در یادگیرندگان ایفا کنند. آینده آموزش بدون شک به میزان توانایی ما در استفاده هوشمندانه از این ابزارها وابسته خواهد بود.