حفظ آبروی افراد؛ درس های اخلاقی امام رضا(ع) برای جامعه امروز

حفظ آبروی افراد؛ درس های اخلاقی امام رضا(ع) برای جامعه امروز دکترمحمدقدرتی شاتوری 📷از برجسته ترین و مهم ترین محورهای اساسی تعالیم اجتماعی امام رضا(ع) ، مسئله حفظ آبرو و حرمت انسان ها است. سیره عملی و گفتاری امام رضا(ع)، سرشار از توصیه هایی است که جامعه را از فروغلتیدن به ورطه هتک حرمت و هتک آبروی افراد بازمی دارد. روایت تکان دهنده امام (ع) خطاب به عبدالعظیم حسنی، نمونه اعلای این نگاه است؛ امام(ع) فرموده اند:یا عبدالعظیم!ابلغ عنی اولیائی السلام وقل لهم: ان لا یجعلوا للشیطان علی انفسهم سبیلا، ومرهم بالصدق فی الحدیث واداء الامانه، ومرهم بالسکوت وترک الجدال فیما لا یعنیهم، واقبال بعضهم علی بعض والمزاوره، فان ذلک قربه الی. ولا یشغلوا انفسهم بتمزیق بعضهم بعضا، فانی آلیت علی نفسی انه من فعل ذلک واسخط ولیا من اولیائی دعوت الله لیعذبه فی الدنیا اشد العذاب، وکان فی الآخره من الخاسرین. وعرفهم ان الله قد غفر لمحسنهم، وتجاوز عن مسیئهم، الا من اشرک به او آذی ولیا من اولیائی او اضمر له سوء، فان الله لا یغفر له حتی یرجع عنه، فان رجع والا نزع روح الایمان عن قلبه، وخرج عن ولایتی، ولم یکن له نصیب فی ولایتنا، واعوذ بالله من ذلک(مفید، 1413؛  247 ) این روایت یکی از مهمترین و کاربردی ترین رهنمودهای اخلاقی-اجتماعی امام رضا(ع)است.امام (ع) از هتک حرمت و آبروی افراد با عبارت (تمزیق بعضهم بعضا) یاد می کنند.تمزیق به معنای پاره پاره کردن، تکه تکه کردن و از هم گسستن است.این کار می تواند شامل غیبت، تهمت، شایعه پراکنی، عیب جویی، تحقیر، تمسخر و هراقدامی باشد که باعث از بین بردن احترام، آبرو و کرامت افراد شود. 📷امام (ع) ریشه این رفتارهای مخرب را نفوذ شیطان می دانند.هتک حرمت دیگران، یک گناه اجتماعی است که از درون فرد آغاز می شود. وقتی انسان راه را برای وسوسه های شیطانی ( مانند کینه، حسد، خودبرتربینی، عجب و خشم) باز کند، به سمت چنین اعمالی کشیده می شود. امام (ع) تنها به نهی اکتفا نکرده اند، بلکه دستورالعمل های عملی برای جلوگیری از افتادن در دام این گناه ارائه داده اند: ازجمله: ۱-صدق در گفتار: بسیاری از آبروریزی ها ناشی از دروغ، بزرگنمایی و تحریف حقایق است.۲-سکوت: سکوت کردن در مواقعی که احتمال حرف زدن و آسیب زدن وجود دارد، یک فضیلت بزرگ است. امام می فرمایند بسیاری از چیزها به آنان مربوط نیست ولی با ورود به آن ها، آغازگر جدال و آبروریزی است.۳-ترک جدال: مجادله، حتی اگر در ابتدا بی آزار به نظر برسد، ممکن است به درگیری و هتک حرمت تبدیل می شود.شفقنا