ملا و خلا

[یزدانپناه عسکری]

یکی از اسارت های انسان در ادراک عالم تربیت نیافتن چشم او هست.

چشم تربیت شده قادر است جلوت باران ملا را ببیند. همچنین می بیند که نمی تواند خلوت و خلا ای که همه چیز را در بر گرفته ببیند. نمای شماتیک (1) به دست داده شده توسط محی الدین ابن عربی، قرن 12 میلادی تسهیل کننده دیدن دامنه باران غیب (ملا و خلا) در سطحی از سطوح حتی با چشم سر است.

[مولانا جلال الدین محمد بلخی] (2)

قصه ی سوال کردن عایشه از مصطفی علیه السلام که امروز باران بارید چون تو سوی گورستان رفتی جامه های تو چون تر نیست.

**

مصطفی روزی به گورستان برفت - با جنازه ی مردی از یاران برفت

خاک را در گور او آکنده کرد - زیر خاک آن دانه اش را زنده کرد

این درختانند همچون خاکیان - دست ها بر کرده اند از خاکدان

سوی خلقان صد اشارت می کنند - و آن که گوش استش عبارت می کنند

با زبان سبز و با دست دراز - از ضمیر خاک می گویند راز

همچو بطان سر فرو برده به آب - گشته طاووسان و بوده چون غراب

**

چون ز گورستان پیمبر باز گشت - سوی صدیقه شد و هم راز گشت

چشم صدیقه چو بر رویش فتاد - پیش آمد دست بر وی می نهاد

بر عمامه و روی او و موی او - بر گریبان و بر و بازوی او

گفت پیغمبر چه می جویی شتاب - گفت باران آمد امروز از سحاب

جامه هایت می بجویم از طلب - تر نمی بینم ز باران ای عجب

گفت چه بر سر فکندی از ازار - گفت کردم آن ردای تو خمار

گفت بهر آن نمود ای پاک جیب - چشم پاکت را خدا باران غیب

نیست آن باران از این ابر شما - هست ابری دیگر و دیگر سما

__________

1- نمای شماتیک:

2- مولانا جلال الدین محمد بلخی(مولوی)، مثنوی معنوی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی - تهران، چاپ اول، 1373. صص 83-84