گزارش برنامه صعود به قله کازبک از کشور گرجستان

نام قله: کازبک

ارتفاع قله: 5047 متر

نوع برنامه: صعود به قله از مسیر جنوبی

تعداد نفرات: 20 نفر

تاریخ صعود: 27 الی 29 مرداد 1404

مسیرهای صعود

1- مسیر نرمال (مسیر جنوبی) از گرجستان، این مسیر پرترددترین و از نظر فنی ساده ترین راه برای صعود به کازبک است و اغلب توسط کوهنوردان انتخاب می شود. صعود بعد از روستای استپانتسمیندا (Stepanstminda) از کلیسای گرگتی در ارتفاع ۲۱۷۰ متری آغاز می شود.

2- مسیر شمالی از روسیه: این مسیر از سمت روسیه صعود می شود و نسبت به مسیر گرجستان دشوارتر و کم تر تردد است. این مسیر از دره کارمادون آغاز شده و کوهنوردان باید برای عبور از یخچال ها و شکاف های عمیق تر آماده باشند. این مسیر نیاز به مجوزهای خاص و تجربه بیشتری دارد و بیشتر برای کوهنوردان حرفه ای مناسب است.

3- مسیرهای فنی تر دیگر

علاوه بر مسیر نرمال، چندین مسیر فنی و سخت تر نیز برای صعود به کازبک وجود دارد که شامل صعودهای ترکیبی (یخ و سنگ) با درجه سختی بالاتر هستند. این مسیرها برای کوهنوردان باتجربه و تیم های حرفه ای طراحی شده اند که به دنبال چالش های بزرگ تری هستند. یکی از این مسیرها، مسیر یخچال گرگتی است که از جبهه شرقی صعود می شود. این مسیرها به دلیل خطرات بیشتر (مانند ریزش سنگ و شیب های تند) کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.

درباره قله

قله کازبک (Kazbek) که در زبان گرجی به آن "مکینوارتسوری" (Mkinvartsveri) به معنی "قله یخی" یا "قله یخچالی" می گویند به ارتفاع 5047 متر (16،581 فوت) در رشته کوه قفقاز در مرز گرجستان و روسیه واقع شده است. برخی منابع و کوهنوردان به دلیل درجه سختی قله که آن را با برخی قله های هیمالیا برابر می دانند، به این قله لقب "اورست کوچک"داده اند. کازبک بعد از البروس دومین کوه مرتفع آتشفشانی در منطقه قفقاز است. این قله برجسته به دلیل ویژه گیهای طبیعی خاص خود مقصدی محبوب برای کوهنوردان حرفه ای می باشد و در ادبیات و هنر گرجستان به عنوان نمادی از عظمت طبیعی و پایداری شناخته می شود. اولین صعود ثبت شده به قله کازبک در سال ۱۸۶۸ توسط گروهی از کوهنوردان انگلیسی انجام شد.

پوشش گیاهی

ارتفاعات پایین: در دامنه های کوه، به ویژه دره ها، جنگل های انبوهی از درختان راش شرقی، بلوط، افرا و ممرز قفقازی وجود دارد.

مناطق میانی (مراتع آلپی): با افزایش ارتفاع، جنگل ها جای خود را به مراتع سرسبز و چمنزارهای آلپی می دهند. در فصل بهار و تابستان، این مراتع با گل های وحشی رنگارنگ پوشیده می شوند.

ارتفاعات بالا: در ارتفاعات بالاتر از ۳۰۰۰ متر، پوشش گیاهی محدود به گیاهان مقاوم مانند گیاهان بالشتکی، خزه و گلسنگ است که توانایی بقا در شرایط سخت آب و هوایی و خاک کم عمق را دارند. در این مناطق، برف دائمی و یخچال ها غالب هستند و تنها در فصول کوتاه گرم سال، گیاهان فرصت رشد پیدا می کنند.

پوشش جانوری

پستانداران: از جمله حیوانات بزرگ این منطقه می توان به خرس قهوه ای قفقازی، گرگ و شغال و بز وحشی قفقاز اشاره کرد.

پرندگان: این منطقه بهشت پرنده نگران است. پرندگان شکاری بزرگی مانند عقاب طلایی و کرکس در آسمان این منطقه پرواز می کنند. همچنین، گونه های بومی مانند سیاه خروس قفقازی و کبک دری در ارتفاعات بالاتر یافت می شوند.

سایر گونه ها: علاوه بر این ها، حیوانات دیگری مانند روباه، خرگوش، و انواع جوندگان در این منطقه زندگی می کنند که زنجیره غذایی این اکوسیستم را کامل می کنند.

شرح گزارش

روز اول

سفرگروه بیست نفره ما اعزامی باشگاه مربیان و اساتید کوهنوردی ایران با لیدری آقای فرهاد محرمی قیداری 25 مرداد 1404 با یک پرواز مستقیم، ساعت 30/12 از فرودگاه بین المللی امام خمینی ایران به مقصد تفلیس آغاز شد. پس از فرود در فرودگاه تفلیس و انجام مراحل اداری، توسط چند ون که از قبل هماهنگ شده بودند به سمت هتل محل اقامت خود حرکت کردیم. این هتل که برای مدت شش شب اقامت گروه رزرو شده بود، به عنوان پایگاه اصلی ما برای هماهنگی های نهایی، استراحت و گشت شهری در نظر گرفته شده بود. استقرار ما در هتل، اولین گام ما در مسیر صعود به کازبک بود. اگرچه امکانات هتل محدود بود اما، کوهنوردان به واسطه ماهیت کار خود، همواره با شرایط محیطی مختلف سازگار می شوند و محدودیت ها را به فرصتی برای تقویت روحیه تیمی و انعطاف پذیری تبدیل می کنند. این هتل، به رغم امکانات ساده، فضایی آرام و مناسب برای استراحت و برنامه ریزی داشت و قرار بر این شد که در روز دوم ساعت 6 صبح همه نفرات همراه با بار خود در حیاط هتل برای حرکت به سمت روستای کازبکی آماده باشند.

روز دوم

روز دوم سفر ما با طلوع آفتاب در ساعت ۶ صبح آغاز شد. با دو مینی بوس به سمت روستای کوهستانی کازبکی (استپانتسمیندا) حرکت کردیم. در طول مسیر که حدود پنج ساعت به طول انجامید، برای صرف صبحانه ای مختصر توقف کردیم. این توقف فرصتی بود تا از مناظر زیبای اطراف نیز لذت ببریم. پس از رسیدن به روستا، در یک خانه ییلاقی و باصفا که به عنوان محل اقامت ما برای یک شب در نظر گرفته شده بود، مستقر شدیم. بعد از صرف ناهار، برای آشنایی با روستا و تامین آخرین نیازها، گشتی در آن زدیم. این فرصت به تیم ما امکان داد تا وسایل و تجهیزاتی را که از ایران به همراه نیاورده بودند، مانند کپسول کوهنوردی یا مواد غذایی اضافی، خریداری کنند. همچنین، برخی از اعضای گروه ارز خود را تبدیل کردند. عصر همان روز، لیدر تیم در حیاط خانه ییلاقی، تمامی لوازم فنی ما را به دقت بررسی کرد تا از کامل بودن و ایمنی آن ها اطمینان حاصل شود. پس از صرف شام، برنامه حرکت برای روز بعد مشخص و قرار شد 8 صبح همه آماده در حیاط باشند.

روز سوم

روز سوم، با ون هایی که از قبل هماهنگ شده بودند، به سمت کلیسای تاریخی گرگتی حرکت کردیم. در این نقطه، بارهای اصلی ما به قاطرها تحویل داده شد تا حمل آن ها به پناهگاه ساده تر شود. صعود ما تقریبا از ساعت ۹ صبح به صورت رسمی آغاز شد. در ابتدای مسیر، جنگل های انبوهی از درختان زیبا و سرسبز ما را در بر گرفته بودند. پس از یک ساعت پیمایش در دل جنگل، برای صرف صبحانه توقف کردیم و در حین صبحانه، قله عظیم کازبک با شکوه هر چه تمام تر خودنمایی می کرد و منظره ای فراموش نشدنی را پیش روی ما قرار داده بود. پس از عبور از منطقه جنگلی، به یک دشت سرسبز رسیدیم. با گذر از چندین پستی و بلندی و پس از استراحت و برداشتن آب در کنار یک رستوران صحرایی، یک آبشار زیبا و با طراوت، به استقبال ما آمد که بسیار زیبا بود. این آبشار، نقطه پایانی بخش آسان مسیر بود، چرا که از این پس، یخچال گرگتی آغاز می شد. تیم ما با نهایت احتیاط و آرامش، از یخچال عبور کرد و در چندین نقطه، برای ثبت این لحظات و مناظر فوق العاده، به گرفتن عکس یادگاری پرداختیم. بعد از یخچال، یک دره پرآب وجود داشت که عبور از آن، به دلیل جریان شدید آب، برای افراد تیم با دشواری هایی همراه بود. با این حال، با همکاری و حمایت از یکدیگر، همه اعضا توانستند از آن گذر کنند. در نهایت، پس از پشت سر گذاشتن یک شیب تند نهایی، حدود ساعت 4بعد از ظهر پس از طی حود 11 کیلومتر پیمایش به محل کمپ، پناهگاه میتو در ارتفاع حدود ۳۶۵۰ متر که سابقا ایستگاه هواشناسی بوده رسیدیم و چادرهای خود را برپا کردیم. پس از صرف یک غذای مختصر، برای آمادگی جهت حمله به قله، به استراحت پرداختیم هر چند ذوق صعود قله خواب را از چشمانمان ربوده بود. برنامه حمله به قله، برای ساعت یک بامداد روز بعد تنظیم شده بود. در این میان، دو کوهنورد آلمانی که فاقد راهنما بودند، با هماهنگی لیدر تیم ما، قرار شد که در صعود نهایی به ما ملحق شوند.

روز چهارم

روز چهارم، مهم ترین و چالش برانگیزترین روز صعود ما بود. ساعت دوازده نیمه شب با صدای زنگ ساعت، همگی از خواب بیدار شدیم و پس از پوشیدن لباس های مناسب و تجهیزات فنی، گروه ۲۲ نفره مان حمله نهایی به قله را از سمت چپ پناهگاه آغاز کرد. هوا بسیار سرد بود و وزش باد شدید، خاک را با شدت به صورتمان می کوبید که پیمایش را دشوار می کرد. در تاریکی مطلق شب، باید از چندین دره پرآب و از روی سنگ هایی عبور می کردیم که به دلیل تاریکی و یخ زدگی، نیاز به احتیاط زیادی داشتیم، تیم با آرامش و دقت کامل حرکت می کرد و هر یک ساعت، برای استراحت و تجدید قوا، توقفی کوتاهی می کرد با گذشتن از کناره دیواره ریزشی که سمت راست ما قرار داشت، کم کم با روشن شدن هوا، به پای یخچال پلاتو رسیدیم. حدود ساعت ۶ صبح، کرامپون هایمان را بستیم و تیم ۲۲ نفره به سه کرده (طناب کوهنوردی) تقسیم شد. کرده اول به سرپرستی آقای سلیمان، کرده دوم به سرپرستی آقای مختار و کرده سوم به سرپرستی آقای عبدالله، به سمت قله حرکت کردند. با ادامه پیمایش روی یخچال، وزش باد که حدود 30 کیلومتر بود، کمتر شد اما سرما همچنان بیداد می کرد. با توصیه های لیدر، آهسته و با احتیاط زیاد از شکافهای یخچال نیز عبور کردیم و به صعود ادامه دادیم تا به قسمت تراورس مسیر رسیدیم. در این نقطه، منظره ای بی نظیر از شکوه طبیعت در مقابل چشمانمان قرار گرفت. لحظه ای بود که عظمت خلقت را با تمام وجود حس کردیم و تنها شکرگزاری از این توانایی و زیبایی در ذهنمان جاری بود. پس از استراحتی کوتاه، وارد شیب40 درجه نهایی مسیر شدیم که دوباره وزش باد شدید، پیمایش را کند و سخت تر می کرد. اما به قول لیدر که می گفتند، قله سرسخت و سمج بود، اما اراده شما برای صعود آن سرسخت تر بود. بالاخره در ساعت ۱۲:۴۵ ظهر، کرده اول تیم به قله رسیدند و لحظاتی بعد، کرده های دوم و سوم نیز یکی پس از دیگری به جمع صعود کننده گان قله پیوستند و با صعود خود باعث شدند خستگی طاقت فرسای این چند روز از تن سرپرست بیرون رود. لحظه ایستادن بر فراز قله کازبک، با گرفتن عکس ها و فیلم های یادگاری همراه بود. پس از آن، فرود را آغاز کردیم و همان شیب 40 درجه را که تا ساعاتی پیش برای همنوردان نفس گیر بود پایین آمدیم. سرانجام، حدود ساعت ۷ بعدازظهر، تمامی اعضای تیم در نهایت سلامت و با کوله باری از خاطرات بی نظیر، شاد و خوشحال به کمپ میتو بازگشتند و به استراحت پرداختند.

روز پنجم

روز پنجم سفر، وداع با کوهستان بود، پس از یک شب استراحت در کمپ، به جمع آوری چادرها و بستن کوله پشتی ها پرداختیم. بارهای اصلی ما دوباره به قاطرها تحویل داده شد و ما ساعت ۹ صبح، مسیر فرود به سمت کلیسای گرگتی را آغاز کردیم. با آرامش و احتیاط کامل از یخچال عبور کردیم و پس از آن، دوباره به دشت های سرسبز رسیدیم. در طول مسیر، چندین بار توقف داشتیم تا از زیبایی های بکر طبیعت و آرامش آن لذت ببریم. با عبور از جنگل های انبوه، بالاخره ساعت ۳ بعدازظهر به کلیسا و محل پارک ون ها رسیدیم. از آنجا، به روستای کازبکی برگشتیم و پس از تحویل گرفتن وسایل اضافی که در خانه روستایی جا گذاشته بودیم، کمی در حیاط آنجا استراحت و خاطرات صعود را مرور کردیم. غروب همان روز، با کوله باری از تجربیات شیرین، مسیر بازگشت به تفلیس را در پیش گرفتیم و به هتل محل اقامتمان رسیدیم. این روز، پایانی بر بخش کوهنوردی سفر ما بود و فرصتی برای آماده سازی برای برنامه های بعدی در شهرتفلیس.

روز ششم: گشت شهری در تفلیس و آشنایی با فرهنگ گرجستان

روز ششم سفرمان، به گشت شهری و آشنایی با پایتخت زیبای آن، تفلیس، اختصاص داشت. پس از صرف صبحانه، هماهنگی های لازم با لیدر شهری انجام شد. این هماهنگی ها که با دشواری هایی همراه بود، در نهایت به برنامه ای جامع برای بازدید از جاذبه های کلیدی شهر منجر شد. در این گشت، از اماکن تاریخی و فرهنگی مهمی بازدید کردیم. یکی از مهم ترین آن ها، کلیسای سامبا تفلیس بود که با معماری باشکوه خود، نمادی از تاریخ و اعتقادات مردم این سرزمین است. بازدید از این مکان، فرصتی بود برای استراحت ذهنی از فشار کوهنوردی و آشنایی با میراث غنی گرجستان. پس از آن، برای صرف ناهار به رستوران رفتیم و در نهایت، در ساعت 8 بعدازظهر، به هتل محل اقامتمان بازگشتیم و خود را برای بازگشت به وطن آماده کردم.

روز هفتم: جشن صعود و بازگشت به وطن

روز پایانی سفرمان با یک صبحانه آغاز و به دنبال آن، مراسم جشن صعود رسمی تیم در محل اقامت مان برگزار شد. این مراسم فرصتی بود تا تمام اعضای تیم، موفقیت خود در صعود قله کازبک را جشن بگیرند. در این مراسم صمیمی، حکم صعود به هر یک از اعضا تقدیم شد که نشان دهنده دستاورد بزرگ آن ها بود. پس از صرف کیک صعود و ثبت خاطرات شیرین، وسایل خود را جمع کرده و در نهایت، با کوله باری از تجربیات ماندگار، به سمت فرودگاه تفلیس حرکت کردیم. بعد از انجام مراحل اداری، پرواز ما در ساعت ۳:۴۵ بعدازظهر به وقت گرجستان، به مقصد ایران انجام شد. سرانجام در ساعت ۶ عصر روز ۳۱ مرداد، سفر ما در فرودگاه بین المللی امام خمینی با خداحافظی از لیدر برنامه و همنوردان، به پایان رسید.

با سپاس فراوان از سرپرست توانمند و با اخلاق این برنامه و دوستانی که در سرمای قله با عکسبرداری و فیلمبرداری خاطراتمان را به تصویر کشیدند و همنوردانی که در طول مسیر هوای یکدیگر را داشتند و باعث شدند این صعود زیبا و لذت بخش بدون مشکل و در ایمنی کامل انجام پذیرد.