بررسی آمره بودن قوانین مهریه و نفقه در نظام حقوقی ایران

16 مرداد 1404 - خواندن 2 دقیقه - 151 بازدید


این جانب بررسی مختصری انجام داده و در ذیل به شرح آن و در نهایت به نتیجه گیری خواهم پرداخت



 


  1. دکتر کاتوزیان در کتاب دوره مقدماتی حقوق مدنی (خانواده) ذکر نموده اند: نکاح دائم از عقود اجتماعی بوده و آثار آن محدود به دو طرف عقد نمی باشد ، لذا با توجه به اهمیت نکاح دولت رابطه زن و شوهر را از قلمرو حاکمیت اراده خارج و نظم آن را خود به عهده گرفته است.
  2. مهر مالی است که به مناسبت نکاح مرد ملزم به دادن آن به زن می شود، الزام مربوط به تملیک مهر ناشی از حکم قانون است و ریشه قراردادی ندارد و به همین دلیل سکوت دو طرف در عقد و حتی توافق بر اینکه زن مستحق مهر نباشد تکلیف مرد را در این زمینه از بین نمی برد .
  3. وجود ۳ نوع مهر ذکر شده در قانون مدنی که تمامی جوانب را در نظر گرفته است .
  4. در نکاح دائم پرداخت نفقه از جانب زوج ناشی از حکم قانون است و ریشه قراردادی ندارد ،ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی به همین دلیل دو طرف نمی توانند ضمن عقد نکاح یا پس از آن تکلیف مرد را در این باره ساقط کنند.
  5. ماده ۱۰۸۷ قانون مدنی و۱۰۹۳ شرایط استحقاق مهر به زوجه را شرح می دهند.




 

با توجه به شرح فوق الذکر و بررسی های انجام شده نظر اینجانب حاکی بر این امر می باشد که مهریه و نفقه از وظایف قانونی زوج بوده که بر عهده ایشان گذاشته شده و تراضی و توافق بر عدم پرداخت آن ها به زوجه صحیح و اصولی و موازین با قوانین نبوده ، لذا امری کاملا الزامی و در زمره ی قوانین آمره بوده و توافق طرفین بر عدم آن جلوه ی قانونی را دارا نمی باشد، هرچند که توافق بر میزان آن و سایر قوانین از این قبیل کاملا در زمره ی اراده ی طرفین و توافقات فی مابین آن ها می باشد.