حمل و نقل بین المللی کالا ( کلیات حمل و نقل / حمل و نقل دریایی )
مقدمه
1. ضرورت حمل ونقل بین المللی کالا:
صادرات و واردات کالا معمولا نیازمند حمل کالا از یک کشور به کشور دیگر است تا به دست مشتری برسد.
2. جایگاه قرارداد حمل ونقل:
قراردادهای حمل ونقل معمولا جدا از قرارداد اصلی فروش کالا هستند و شرایط خاص خود را دارند.
3. نقش تجهیزات و زیرساخت ها:
حمل ونقل بین المللی نیازمند استفاده از ابزار و تجهیزات خاصی است که ممکن است در کشور واردکننده موجود نباشد.
4. حمل ترکیبی:
به دلیل فاصله زیاد بین کشورهای صادرکننده و واردکننده، حمل کالاها اغلب به صورت ترکیبی (دریایی، هوایی، زمینی، ریلی) انجام می شود.
5. عدم انتقال مستقیم توسط فروشنده:
در تجارت بین الملل، معمول نیست که فروشنده خود کالا را منتقل کند، بلکه معمولا از شرکت های حمل ونقل استفاده می شود.
تعریف مفاهیم
فرستنده بار: فرستنده بار شخصی است که با متصدی باربری قرارداد حمل منعقد کرده و کالاهایی را برای حمل به او می سپارد، این فرد می تواند فروشنده، خریدار یا نماینده یکی از طرفین قرارداد باشد.
متصدی باربری : متصدی باربری شخصی است که با فرستنده بار قرارداد حمل و نقل منعقد کرده و متعهد به حمل کالاها به مقصد مشخص است. او ممکن است مالک یا اجاره کننده وسیله نقلیه باشد.
تحویل گیرنده: شخصی که به موجب بارنامه و یا اسناد دیگرحق دریافت بار را دارد.
کارگزار حمل : شخصی که به عنوان واسطه بین فرستنده بار و متصدی باربری عمل می کند.
گفتار اول : کلیات حمل و نقل
در این بخش به شش موضوع کلی در راستای حمل و نقل خواهیم پرداخت:
الف:مسئولیت انعقاد قرارداد حمل
مسئولیت انعقاد قرارداد حمل در فروش بین المللی کالا
در قراردادهای فروش بین المللی کالا، مسئولیت انعقاد قرارداد حمل، از طریق درج یکی ازاصطلاحات اینکوترمز (lncoterms) ، تعیین می شود.
این اصطلاحات مشخص می کنند که وظیفه بستن قرارداد حمل کالا و پرداخت هزینه های آن بر عهده کدام یک از طرفین، فروشنده یا خریداراست .
علاوه بر این، اینکوترمز نوع روش حمل (زمینی، دریایی، هوایی یا ترکیبی)، نقطه آغاز، زمان شروع و پایان مسئولیت طرفین را نیز مشخص می سازد. به همین دلیل، برخی کارشناسان حقوق حمل ونقل، اینکوترمز را بخشی از حقوق حمل ونقل کالا تلقی کرده اند.
تقسیم بندی گروهی اصطلاحات اینکوترمز:
گروهE( مثل EXW:
- فروشنده کمترین مسئولیت را دارد.
- کالا در محل فروشنده تحویل می شود و حمل و نقل به عهده خریدار است.
گروه F (مثل FOB:
- فروشنده کالا را به حمل کننده تحویل می دهد، ولی قرارداد حمل نمی بندد.
- خریدار مسئول بستن قرارداد حمل است.
- گروه C (مثل CPT:
- فروشنده باید قرارداد حمل را ببندد و کالا را تا مقصد حمل کند، ولی ریسک با تحویل به حمل کننده منتقل می شود.
-گروه D
- فروشنده بیشترین مسئولیت را دارد.
- موظف به تحویل کالا در کشور مقصد است و باید هزینه ها را تا آنجا پرداخت کند.
اهمیت توافق طرفین:
- حتی در صورت نبود اینکوترمز، مسئولیت ها بسته به توافق طرفین در قرارداد تعیین می شود.
ب ) استفاده از ناوگان حمل و نقل داخلی
1. الزام برخی کشورها به استفاده از ناوگان حمل ونقل داخلی:
- برخی کشورها صادرکنندگان و واردکنندگان را موظف می کنند از ناوگان داخلی استفاده کنند تا ارز کشور از کشور خارج نشود.
- برای مثال در ایران، استفاده از اصطلاحات اینکوترمز گروه C (که فروشنده باید قرارداد حمل ببندد) باعث می شود طرف ایرانی مجبور به استفاده از ناوگان خارجی شود، در حالی که دولت ممکن است بخواهد از ناوگان داخلی استفاده شود.
2. مقررات بانک مرکزی و سازمان راهداری:
- طبق مقررات بانک مرکزی و سازمان راهداری، واردکنندگان باید وظایف حمل را از طریق ناوگان داخلی انجام دهند، مگر با مجوز.
- واردات با ناوگان خارجی نیاز به پرداخت 10 درصد کرایه حمل به صورت ریالی دارد.
3. الزامات دریافت مجوز برای حمل کالا با ناوگان خارجی:
- وزارت راه و شهرسازی مجوز صادر می کند.
- در صورت عدم رعایت، صاحب کالا مشمول پرداخت عوارض و جریمه خواهد بود.
- استفاده از ناوگان خارجی بدون مجوز در مواردی ممنوع است.
4. تغییر در ماده 21 آیین نامه اجرایی قانون حمل ونقل:
- از 1391، واردات با ناوگان خارجی مشروط به دریافت مجوز از سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای شد.
- بدون این مجوز، بانک مرکزی و گمرک از ترخیص کالا خودداری می کنند.
ج) انتخاب نوع حمل
انتخاب نوع حمل ونقل بین المللی کالا به عنوان یکی از عناصر کلیدی در قراردادهای تجاری بین المللی حائز اهمیت می باشد.
عوامل موثر در انتخاب نوع حمل ونقل
انتخاب روش حمل ونقل باید با توجه به عوامل متعددی صورت گیرد، از جمله:
نوع کالا: کالاهای فاسدشدنی یا با ارزش بالا ممکن است نیاز به حمل سریع تری داشته باشند.
هزینه: برخی روش های حمل ونقل هزینه های بیشتری دارند که باید در تصمیم گیری مدنظر قرار گیرد.
سرعت تحویل: در مواردی که زمان تحویل کالا حیاتی است، روش های سریع تر ترجیح داده می شوند.
زیرساخت های موجود: دسترسی به بنادر، فرودگاه ها و شبکه های حمل ونقل جاده ای یا ریلی می تواند بر انتخاب روش حمل ونقل تاثیرگذار باشد.
مقررات و قوانین گمرکی: برخی کشورها ممکن است محدودیت هایی برای ورود کالا از طریق روش های خاصی داشته باشند.
مسائل امنیتی و سیاسی: در مناطقی با ناآرامی های سیاسی یا خطرات امنیتی، برخی روش های حمل ونقل ممکن است مناسب نباشند.
انواع روش های حمل ونقل بین المللی
روش های مختلف حمل ونقل بین المللی کالا به شرح ذیل می باشند:
حمل ونقل دریایی: مناسب برای کالاهای حجیم و سنگین؛ هزینه کمتر اما زمان تحویل بیشتر.
حمل ونقل هوایی: سریع ترین روش؛ مناسب برای کالاهای با ارزش بالا یا فاسدشدنی؛ هزینه بالاتر.
حمل ونقل جاده ای: مناسب برای فواصل کوتاه تر و تحویل درب به درب؛ انعطاف پذیری بالا.
حمل ونقل ریلی: مناسب برای حمل مقادیر زیاد کالا در مسیرهای زمینی؛ هزینه کمتر نسبت به حمل جاده ای در مسافت های طولانی.
نقش اینکوترمز در انتخاب روش حمل ونقل
اصطلاحات تجاری بین المللی یا اینکوترمز (Incoterms) نقش مهمی در تعیین مسئولیت ها و هزینه های مربوط به حمل ونقل دارند. بر اساس اینکوترمز، مشخص می شود که کدام طرف قرارداد (فروشنده یا خریدار) مسئول انتخاب و پرداخت هزینه های حمل ونقل است. به عنوان مثال:
EXW (Ex Works) فروشنده کالا را در محل خود تحویل می دهد و خریدار مسئول تمام هزینه ها و ریسک های حمل ونقل است.
FOB (Free On Board) فروشنده کالا را بر روی کشتی در بندر مبدا تحویل می دهد؛ از آنجا به بعد، مسئولیت با خریدار است.
CIF (Cost, Insurance and Freight) فروشنده هزینه های حمل ونقل و بیمه را تا بندر مقصد پرداخت می کند.
در نتیجه، انتخاب نوع حمل ونقل در تجارت بین المللی باید با در نظر گرفتن عوامل متعددی انجام شود و هماهنگی با شرایط قرارداد و اینکوترمز انتخابی بین طرفین برقرار باشد.
د) کارگزاران حمل Freight Forwarders))
به صادرکنندگان و واردکنندگان کمک می کنند که بدون تماس مستقیم با شرکت های حمل ونقل، امور حمل بار را انجام دهند.
- نقش واسطه بین مشتریان و شرکت های باربری را دارند و براساس آگاهی از وضعیت بازار، مناسب ترین روش حمل را انتخاب می کنند. در زمینه های مختلف مثل حمل ونقل دریایی، زمینی، هوایی فعالیت دارند.
خدمات مشاوره ای درباره ی انتخاب مناسب ترین شیوه ی حمل، تشریفات گمرکی، تهیه اسناد و مدارک ارائه می دهند.
همچنین در زمینه های بسته بندی، نگهداری کالا، انبارداری و سایر امور مرتبط خدمات می دهند.
امور ترخیص کالا (چه در کشور مبدا، چه در کشور مقصد) و بیمه حمل ونقل را هم انجام می دهند.
بعضی از این شرکت ها در زمینه ی جمع آوری و ادغام کالاها نیز فعال اند.
نقش کارگزاران حمل : واسطه بین صادرکننده/واردکننده و شرکت های حمل ونقل
خدمات اصلی : رزرو حمل، مدیریت باربری، انتخاب شیوه ی مناسب حمل ونقل
انواع حمل ونقل :دریایی، هوایی، زمینی
خدمات مشاوره ای : مشاوره در انتخاب روش حمل، تشریفات گمرکی، تهیه مدارک
سایر خدمات :بسته بندی، نگهداری و انبارداری، جابجایی، امور مرتبط دیگر
امور ترخیص کالا : ترخیص در کشور مبدا یا مقصد
بیمه و مسافرت : ارائه خدمات بیمه حمل ونقل و مسافرت های مرتبط
جمع آوری و ادغام کالا :ترکیب کالاهای مختلف جهت حمل یکپارچه
ه) کانتینر
- آغاز استفاده:
استفاده از کانتینر برای جابه جایی کالا از دهه ی ۱۹۵۰ شروع شد و به تدریج گسترش یافت.
- اهمیت کانتینر:
امروزه عمده ی کالاها از این روش جابه جا می شوند، مخصوصا برای کالاهای کوچک و کوتاه مدت.
- انواع و استانداردها:
کانتینرها معمولا در دو سایز استاندارد ۲۰ فوت و ۴۰ فوت ساخته می شوند. برخی کانتینرها دارای سیستم های خاص مثل خنک کننده یا طراحی مخصوص کالاهای خاص هستند.
- مزایای کانتینر:
- تسهیل بارگیری و تخلیه ی کالا
- کاهش خسارت و سرقت
- صرفه جویی در زمان و هزینه
- انتقال ساده تر کالا بین وسایل نقلیه مختلف (کشتی، کامیون، قطار)
- روش حمل با کانتینر:
کالا ابتدا در مبدا بارگیری می شود، سپس با کشتی حمل شده و در مقصد تخلیه و با کامیون یا وسایل دیگر به انبار یا کارگاه خریدار منتقل می شود.
و) انواع بار
1. فله ای
2. خرده بار
3. مایع مثل: نفت ، روغن ، ال ان جی
4. میعانات گازی
5. حیوانات زنده
گفتار دوم : حمل و نقل دریایی
حمل دریایی: حقوق و مسئولیت ها
حمل و نقل دریایی به عنوان یکی از اصلی ترین و مقرون به صرفه ترین روش های حمل و نقل بین المللی کالا، نقش حیاتی در تجارت جهانی ایفا می کند. در این بخش، به بررسی جنبه های مختلف حقوقی حمل دریایی، از جمله بارنامه، مسئولیت ها و قراردادهای مرتبط می پردازیم.
1. بارنامه دریایی
بارنامه دریایی (Bill of Lading) یک سند قانونی است که توافق بین فرستنده و متصدی باربری را مشخص می کند. این سند شامل اطلاعات مربوط به:
- نوع و تعداد کالاها
- مشخصات کشتی
- بندر مبدا و مقصد
- شرایط حمل و نقل
بارنامه همچنین به عنوان مدرکی برای مالکیت کالا عمل می کند و می تواند به خریدار یا ذینفع دیگر منتقل شود.
2. حقوق و مسئولیت ها
متصدی باربری
متصدی باربری مسئولیت حمل کالا را بر عهده دارد و باید اطمینان حاصل کند که کالاها به سلامت و در زمان مقرر به مقصد می رسند. مسئولیت های متصدی شامل:
- نگهداری صحیح از کالاها
- جبران خسارت در صورت آسیب یا گم شدن کالا
- رعایت مقررات و قوانین بین المللی
فرستنده بار
فرستنده بار وظیفه دارد که اطلاعات دقیق و صحیحی درباره کالاها ارائه دهد. همچنین، او باید شرایط حمل و نقل را به دقت بررسی کند و اطمینان حاصل کند که کالاها برای حمل دریایی مناسب هستند.
گیرنده بار
گیرنده بار باید در زمان مقرر کالاها را دریافت کند و در صورت وجود هرگونه مشکل، باید به متصدی باربری اطلاع دهد. او همچنین مسئول پرداخت هزینه های مربوط به حمل و نقل است.
3. قرارداد حمل و نقل چارتر
در مواردی که کالاها به اندازه ای هستند که بتوانند یک کشتی را پر کنند، ممکن است قرارداد چارتر (Charter Party) منعقد شود. این نوع قرارداد شامل شرایط خاصی است که به اجاره یک کشتی برای حمل کالاها مربوط می شود. در این قرارداد، حقوق و مسئولیت ها به وضوح مشخص شده و تمامی جزئیات حمل و نقل مورد توافق قرار می گیرد.
نتیجه گیری
حمل دریایی به عنوان یک روش مهم در تجارت بین المللی، نیازمند درک دقیق از حقوق و مسئولیت های مرتبط با بارنامه و قراردادهای حمل و نقل است. با رعایت این اصول، می توان از حمل و نقل ایمن و موثر کالاها اطمینان حاصل کرد.
الف)نظام حقوقی حاکم بر حمل دریایی
حمل و نقل دریایی به دو کشور مرتبط است: کشور مبدا و کشور مقصد. در این نظام، حقوق بر اساس آزادی قراردادی است و متصدیان حمل مسئولیت های خود را محدود می کنند. در ایران، مسئولیت متصدی باربری به موجب قانون تجارت تغییر یافته و او موظف به جبران خسارت در صورت تلف یا کاهش کالا است.
کنوانسیون های بین المللی
- **مقررات لاهه (1922)**: حداقل مسئولیت ها برای متصدیان حمل را تعیین می کند.
- **مقررات لاهه-ویزبی**: اصلاحاتی در مقررات لاهه که به الزامات جدید برای متصدیان باربری پرداخته است.
چالش ها
کشورهای مختلف به مقررات متنوعی ملحق شده اند، مانند کنوانسیون هامبورگ (1978) که بر حمل های دریایی در کشورهای عضو حاکم است. با این حال، کشورهای دارای ناوگان بزرگ، به دلیل حمایت از منافع متصدیان باربری، تمایلی به پذیرش این مقررات نداشته اند.
نتیجه گیری
تشتت در مقررات بین المللی ممکن است منجر به تعارض در بارنامه ها شود. بنابراین، تعیین قانون حاکم و مرجع حل اختلاف در قراردادهای حمل دریایی ضروری است.
ب) بارنامه
تعریف بارنامه
بارنامه سندی تجاری است که توسط متصدی باربری یا نماینده وی صادر می شود و شامل مشخصات بار است. به موجب این سند، متصدی باربری متعهد می شود که بار را به مقصد مشخص حمل کرده و به شخص مورد نظر تحویل دهد.
اهمیت بارنامه
بارنامه بر سه امر مهم دلالت دارد:
1. قرارداد حمل: بارنامه می تواند مدرکی از وجود قرارداد حمل بین فرستنده بار و متصدی حمل باشد. اختلاف نظر درباره اینکه آیا بارنامه خود قرارداد حمل است یا مدرکی دال بر آن وجود دارد.
2. قابل واگذاری: بارنامه ممکن است به نام شخص معین یا به صورت حواله ای صادر شود و قابل واگذاری به دیگران است. دارنده بارنامه حق دارد بار را از متصدی حمل مطالبه کند.
3. رسید تحویل کالا: بارنامه نشان دهنده شرایط تحویل بار به متصدی حمل است و مسئولیت هر گونه نقص یا عیب بار به عهده متصدی خواهد بود.
بارنامه به عنوان سند مالکیت
بارنامه همچنین به عنوان سند مالکیت کالا عمل کرده و ذی نفع بارنامه مالک بار محسوب می شود. در قوانین دریایی، بارنامه به عنوان سند کاسب از حقوق مالکیت نیز شناخته می شود.
الزامات قانونی بارنامه
بارنامه باید شامل اطلاعات زیر باشد:
- علائم شناسایی بار: این علائم باید قبل از بارگیری به متصدی حمل تسلیم شود.
- تعداد بسته ها و وزن: باید به صورت کتبی از طرف فرستنده بار تعیین و تسلیم گردد.
حمل کانتینری
در بارنامه های حمل کانتینری، مشخصات مربوط به تعداد و وزن کانتینرها و محتویات آن ها ذکر می شود.
ج)مسئولیت متصدی حمل
مقدمه
متصدی حمل، با استفاده از فرم های آماده بارنامه، شرایط خاصی را برای کاهش مسئولیت های خود تعیین می کند. کشورهای مختلف به منظور ایجاد تعادل بین حقوق متصدی و صاحب بار، محدودیت هایی بر این شرایط اعمال می کنند که عمدتا از مقررات لاهه و ویزبی نشات گرفته است.
سقف مسئولیت متصدی حمل
-ماده ۵۵ قانون دریایی: سقف مسئولیت متصدی حمل برای هر بسته کالا یا واحد آن، بیشتر از ۱۰۰ لیره استرلینگ نخواهد بود، مگر اینکه نوع و ارزش کالا قبل از حمل توسط فرستنده اظهار شده و در بارنامه قید شود.
- توافقات: متصدی و فرستنده می توانند برای تعیین سقف مسئولیت توافق کنند، اما این سقف نباید از ۱۰۰ لیره کمتر باشد.
موارد عدم مسئولیت
متصدی حمل در موارد زیر مسئولیت ندارد:
1. غفلت یا قصور کارکنان کشتی.
2. آتش سوزی های غیرمنتظره.
3. خطرات و حوادث طبیعی.
4. اقدامات قهریه از سوی مقامات.
5. نقایص و عیوب مخفی کالا.
6. نقص در بسته بندی یا مشخصات کالا.
الزامات متصدی حمل
طبق ماده ۵۳ قانون دریایی، متصدی حمل باید:
- قبل از هر سفر، کشتی را برای دریانوردی آماده کند.
- کارکنان و تجهیزات لازم را فراهم کند.
- مراقبت های لازم را در بارگیری، جابه جایی، حمل و تخلیه محموله ها اعمال کند.
- بارنامه را به درخواست فرستنده صادر کند.
د) مسئولیت فرستنده بار
فرستنده بار مسئولیت های مهمی دارد که باید به آن ها توجه کند:
1. دقت اطلاعات: مشخصات کالا بر اساس اطلاعاتی است که فرستنده بار به متصدی حمل ارائه می دهد. در نتیجه، فرستنده بار مسئول تبعات ناشی از اطلاعات نادرست است. بر اساس ماده ۵۳ قانون دریایی، فرستنده بار مسئول صحت علائم، تعداد، مقدار و وزن بار است.
2. غرامت به متصدی حمل: اگر اطلاعات نادرستی ارائه شود و این امر منجر به فقدان، خسارت یا هزینه های اضافی برای متصدی حمل شود، فرستنده بار موظف به پرداخت غرامت است. این غرامت فقط در روابط بین فرستنده بار و متصدی حمل معتبر است و متصدی نمی تواند به آن استناد کند.
. 3تحویل کالاهای خطرناک: اگر فرستنده بار کالاهای قابل اشتعال یا خطرناک را به متصدی حمل بدهد بدون اطلاع رسانی، متصدی می تواند قبل از تخلیه بار آن را نابود کند بدون اینکه هزینه ای بپردازد.
4. اخطار فقدان یا خسارت: متصدی حمل باید در صورت دریافت اخطار کتبی در مورد فقدان یا خسارت بار، نسبت به آن اقدام کند. اگر اخطاریه ای دریافت نشود، بار به عنوان تحویل شده تلقی می شود مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
5.مرور زمان: ادعای فقدان یا خسارت در زمان حمل مشمول مرور زمان یک ساله است. بنابراین، هر گونه ادعا پس از گذشت یک سال از تاریخ تحویل یا تاریخ مقرر تحویل، غیرقابل قبول خواهد بود.
این نکات به فرستنده بار کمک می کند تا از مسئولیت های خود آگاه باشد و در معاملات خود دقت کند.
ه) قرارداد حمل چارتر
تعریف و تفاوت با اجاره کشتی
قرارداد حمل چارتر به فرستنده بار این امکان را می دهد که کشتی را به منظور حمل کالا اجاره کند. این قرارداد باید از قرارداد اجاره کشتی جدا شود، زیرا اجاره کشتی به تنهایی با قرارداد حمل کالا متفاوت است. در قراردادهای جارتر، کنترل کشتی عموما در اختیار صاحب بار نیست.
قوانین حاکم
قرارداد چارتر تابع توافق طرفین و قوانین حاکم بر قرارداد است. مقررات لاهه و لاهه-ویزبین شامل این نوع قراردادها نمی شود، اما مقررات هامبورگ شامل آن هاست. بارنامه بر اساس قوانین لاهه یا قانون دریایی ایران صادر نمی شود.
ماده ۵۷ قانون دریایی ایران
این ماده اعتبار قراردادهای چارتر حمل را تایید کرده و آن ها را از شمول ضوابط قانونی خارج می کند. بر اساس این ماده، متصدی حمل و فرستنده بار مجاز به تعیین شرایط خاص برای حمل بار و قبول هرگونه مسئولیت هستند. همچنین می توانند شرایط خاصی برای قابلیت دریانوردی کشتی و مراقبت از بار تعیین کنند.
قید غیرقابل انتقال
در این قراردادها، بارنامه دریایی تنظیم نمی شود، اما شرایط قرارداد می تواند در "قبض رسید" ذکر گردد و این قبض باید شامل قید غیرقابل انتقال باشد.
خلاصه ای حمل و نقل دریایی
حمل و نقل دریایی یکی از ارکان اساسی تجارت بین المللی است که شامل جابجایی کالاها از طریق آبراه ها و اقیانوس ها می باشد. این فرآیند به دلایل زیر دارای اهمیت ویژه ای است:
1. **قرارداد حمل**: فرستنده بار مسئول ارائه اطلاعات دقیق در مورد کالا است. در صورت ارائه اطلاعات نادرست، مسئولیت های قانونی و غرامت های مالی بر عهده فرستنده بار خواهد بود.
2. **مسئولیت فرستنده بار**: فرستنده باید در مورد وزن، مقدار و نوع کالا اطلاعات صحیحی ارائه دهد و در صورت عدم تطابق، مسئول جبران خسارت است.
3. **قرارداد حمل چارتر**: این نوع قرارداد به فرستنده بار این امکان را می دهد که کشتی را برای حمل کالا اجاره کند. این قرارداد باید از اجاره کشتی تفکیک شود و تحت مقررات خاصی تنظیم می شود که به توافق طرفین بستگی دارد.
4. **قوانین حاکم**: قراردادهای حمل دریایی تابع قوانین خاصی هستند، از جمله مقررات هامبورگ و شرایط خاصی که در ماده ۵۷ قانون دریایی ایران آمده است. این ماده به طرفین اجازه می دهد تا شرایط خاصی برای حمل بار تعیین کنند.
5. **مدت زمان ادعا**: هر گونه ادعای مرتبط با فقدان یا خسارت کالا باید ظرف یک سال از تاریخ تحویل یا تاریخ مقرر تحویل ارائه شود.
حمل و نقل دریایی نقش کلیدی در تسهیل تجارت جهانی دارد و آگاهی از قوانین و مسئولیت ها برای تمامی طرفین involved ضروری است.
نکات مهم
1) مقررات اینکوترمز عبارت است از اصطلاحاتی سه حرفی ، که بیانگر روش های روزمره تجاری در قراردادهای فروش کالا است و به تشریح عمده ترین وظایف ، هزینه ها و ریسک های درگیر در جریان تحویل کالا از فروشنده به خریدار می پردازد.
2) چگونه از اینکوترمز استفاده کنیم
الف) گنجاندن مقررات اینکوترمز مورد نظر در قرارداد فروش
ب) انتخاب اصطلاح مناسب اینکوترمز
پ) تعیین محل یا بندر به دقیق ترین شکل ممکن
3) کابوتاژ: عبارتست از حمل کالا از یک نقطه به نقطه دیگر در یک کشور از راه دریا یا رودخانه های مرزی.
4) کنوانسیون های حمل و نقل
الف) CMR
ب)TIR
پ)سولاس
ت)ADR
ج)ECO
چ)مقررات لاهه
ح)مقررات لاهه _ ویزبی
خ) مقررات هامبورگ
د)کنوانسیوان سازمان ملل متحد راجع به قراردادهای حمل کالا کلا یا بعضا از طریق دریا
5) صنعت کشتیرانی ستون فقرات حمل و نقل بین المللی است.
6) مهمترین نوع کشتی ها :
1. کانتینر بر : حدود 7000 کانتینر حمل می کنند.
2. فله بر: دارای یک ظرف بزرگ هست که محموله داخل آن ریخه می شود.
3. فله بر تانک: عمدتا تانکرهای نفتکش هستند.
4. فله بر خشک: عرشه دارای دریچه های بزرگ است که می توان آن هارا جدا و کشتی شبیه یک ظرف بزرگ شود.
5. فله بر حمل کنندگان وسایل چرخ دار: مخصوص حمل خودرو و کامیون و ... هستند.
6. کالای عمومی ( سنتی ) : کشتی های باری سنتی
7. یخچال دار : کشتی دارای سردخانه است .
8. بارج (دوبه) : ظرف بسیار بزرگ یا صفحه تخت فاقد موتور است که محموله را در خود جای می هد و این بارج ها با یدک کش کشیده می شود.
9. مختلط : دارای بخش های مختلط همچون توانایی حمل کالای عمومی و بخش کانتینردار هستند.
10. آشنایی با انواع طبقه بندی کالا در حمل ونقل داخلی و بین المللی
انواع طبقه بندی کالا
انواع طبقه بندی کالا از دید سازمان ملل متحد کالا ها به 5 گروه اساسی طبقه بندی میشوند:
1. گروه کالاهای صنعتی ( مانند ماشین آلات ، یخچال ، ترانسفورماتور و …)
2. گروه کالاهای کشاورزی ( مانند گندم ، جو ، چای و …)
3. گروه کالاهای معدنی ( مانند آهک ، سنگ معدن ، خاک ، ذغال سنگ و …)
4. گروه کالاهای دامی ( مانند ماهی ، گوسفند ، گاو ، گوشت و …)
5. گروه کالاهای نفتی ( مانند گاز ، نفت ، بنزین و …)
انواع کشتی های باربری
منابع و ماخذ:
1. حمل و نقل بین المللی ، علی مسیحی ( 1402).
2. نگاهی بر حمل و نقل دریایی 2013.
3. قوانین حمل و نقل ایمن کالا در دریا، ترجمه ی رضا فتاح زاده (1384) .
4. لجستیک بین المل ( مدیریت زنجیره جهانی تدارکات ) ، ترجمه ی محمد تقی فیاضی ،(1384).
5. حقوق دریاها ، مهدی نیک نفس.
6. حقوق دریایی بر پایه قانون دریایی ایران و مقررات بین المللی دریایی ، مرتضی نجفی اسفاد.