وصف ادراک متعالی با فهرست و مفاهیم خزانه خیال، کشیده می شود به ابتذال

[نجم الدین رازی - مرصادالعباد من المبدا الی المعاد - باب سیم - فصل هفتم]

محل نور عقل است که فتکون لهم قلوب یعقلون بها و محل بینایی است

***

[محیی الدین ابن عربی] (1)

صورت واحده که در نور ظاهر می شود او را معانی کثیره مختلفه است و اگر مرئی واحد باشد و رائی متعدد، در حق هریکی تعبیری بود علی حده.

[یزدانپناه عسکری]

دیدن صورت واحده نوری و تعبیر دقیق تر رائی، در مواضع ادراک ملکوتی، منوط به انسجام تعقل قلب است. (2)

وصف ادراک ملکوتی با ملاک سنجش خزانه خیال و فهرست عالم ملک، به ابتذال کشیده می شود.

________________

1- نقش الفصوص ، محیی الدین ابن عربی – فص حکمه نوریه فی کلمه یوسفیه مترجم: نورالدین شاه نعمت الله ولی، مصحح: نجیب مایل هروی – تهران : مولی 1385ص23

2- مسک: مسک و امساک به معنی گرفتن و نگاه داشتن است ایضا تمسیک به معنی گرفتن و چنگ زدن است. آنان که به کتاب خدا چنگ می زنند و آن را حفظ کرده و به آن عمل می کنند و نماز بپا دارند ما اجر مصلحان را تباه نمی کنیم. (ملک:21). استمساک: به معنی چنگ زدن و قصد نگاه داشتن است.(زخرف:43). به آنچه به تو وحی شد چنگ بزن. (مطففین:26).

ما کان محمد ابا احد من رجالکم و لکن رسول الله و خاتم النبیین و کان الله بکل شیء علیما - الاحزاب : 40

مسک الختام»: بهترین تعبیر در پایان کار است. 4:30