بین المللی شدن دانشگاه مهرالبرز
مقدمه
رشد سریع و همه جانبه فناوری های نوین ارتباطات و اطلاعات (ICT)، آموزش عالی را به پدیده ای جهانی تبدیل کرده است. امروزه با گسترش موتورهای جستجوی قدرتمند همچون Google، Yahoo، Bing، Ask، DuckDuckGo، Baidu، Yandex و دیگر موتورهای پیشرفته، جهان به مثابه "دانشگاهی جهانی "درآمده است. در این فضا، بر پایه پروتکل وب جهانی (www)، دسترسی به تمام مولفه های آموزش عالی از استادان برتر، منابع آموزشی روزآمد، مدل های آموزشی متنوع، دانشگاه های برتر، تا مدارک تحصیلی معتبر برای علاقه مندان در هر زمان و مکان فراهم شده است.
با گسترش فناوری های نوظهور نظیر هوش مصنوعی، بلاکچین، اینترنت اشیاء، متاورس، شبکه های اجتماعی و یادگیری همراه، پیش بینی می شود که آموزش عالی با کیفیت بهتر، هزینه کمتر و اثربخشی بیشتر در دسترس همگان قرار گیرد.
ضرورت بین المللی شدن دانشگاه مهرالبرز
یکی ازآرزوهای قلبی اینجانب به عنوان موسس دانشگاه مهرالبرز ، طی سالهای تاسیس ، تلاش برای استانداردسازی مولفه های دانشگاه درتراز جهانی است و این مهم محقق نمی شود الا به اینکه بین المللی شدن دانشگاه مهرالبرز دردستور کاروبرنامه قرارگیرد.
دانشگاه مهرالبرز به عنوان نخستین دانشگاه الکترونیکی در جمهوری اسلامی ایران، در سند توسعه سوم خود «بین المللی شدن» را به عنوان یکی از اهداف راهبردی پیش بینی کرده است. ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی به صورت تمام الکترونیکی و حذف محدودیت زمان و مکان، بستر مناسبی برای حضور فعال این دانشگاه در عرصه آموزش عالی بین المللی فراهم کرده است.
در همین راستا، از استاد برجسته روابط بین الملل دانشگاه خوارزمی، جناب آقای دکتر ارسلان قربانی، ودوست دیرین ما برای همکاری در تدوین نقشه راه بین المللی سازی دانشگاه دعوت شد. با اتکا به دانش و تجربه ارزشمند ایشان، برنامه جامع بین المللی سازی و برنامه اجرایی آن تدوین و به تصویب هیات امنای دانشگاه رسید.که ذیلا" محورهای اصلی این برنامه بیان می گردد :
بخش اول : الزامات و ظرفیت های موجود :
- پذیرش دانشجویان بین المللی از سال جاری- پرتال آموزشی سه زبانه (فارسی، انگلیسی، عربی)
- جذب استادان ایرانی مقیم خارج برای تدریس ، ارائه آموزش الکترونیکی مطابق با استانداردهای جهانی
- سامانه اختصاصی ثبت نام برای دانشجویان بین الملل، - تحصیل هم زمان دانشجویان در داخل و خارج از کشور
- کرسی یونسکو در آموزش و یادگیری الکترونیکی - همکاری با دانشگاه های ممتاز خارجی ازجمله ظرفیت های موجود می باشد واین ظرفیت ها می توانند مسیر بین المللی شدن را تسهیل نمایند.
استراتژی های بین المللی شدن دانشگاه :
برای تحقق این الزامات وبهره مندی ازظرفیت ها نیازمند به تدوین استراتزی هستیم از جمله :
1. بین المللی سازی برنامه های درسی و دوره های آموزشی
2. توسعه همکاری های علمی و پژوهشی با نهادهای بین المللی
3. مشارکت راهبردی در ائتلاف ها و مجامع جهانی
4. بازاریابی بین المللی برای جذب دانشجویان خارجی
5. ارتقاء جایگاه دانشگاه از طریق رتبه بندی بین المللی
6. اعتبارسنجی و شناسایی رسمی در مجامع علمی جهانی
بخش دوم : شاخص های بین المللی شدن دانشگاه :
بین المللی شدن دانشگاه در گرو تخقق یک سری شناسه های بین المللی است. گرچه تحقق همه این شاخص ها دشوار به نطر می آید، اما تحقق بخشی از این شاخص ها می تواند دانشگاه را به سطح بین المللی شدن ارتقا دهد. مهمترین این شاخص ها با توجه به تاکید وزارت علوم، تحقیقات وفن آوری و تجربه زیستی برخی از دانشگاه های مجازی بین المللی عبارتد از :
- داشتن وب سایت بین المللی به زبان انگلیسی و سایر زبان ها
- تعداد دانشجویان و استادان خارجی
- مقالات مشترک با پژوهشگران بین المللی
- حضور در کنفرانس های بین المللی
- عضویت در نهادهای علمی منطقه ای و بین المللی
- اجرای دوره های مشترک با دانشگاه های معتبر
- اجرای پروژه های تحقیقاتی مشترک با دانشگاه های خارجی
- همکاری با ایرانیان مقیم خارج از کشور
- ارائه فرصت های مطالعاتی برای استادان داخلی و خارجی
- جذب پژوهشگران پسا دکتری بین المللی
- انتشار نشریات با نمایه بین المللی
- دریافت جوایز علمی بین المللی
- اجرایی شدن بیش از ۲۵٪ مفاد تفاهم نامه های علمی
- داشتن شعبه در خارج از کشور
- دریافت گرنت های بین المللی
- کسب رتبه در نظام های رتبه بندی آموزش عالی جهانی
بخش سوم : برنامه ها و اقدامات اجرایی
- تدوین برنامه راهبردی و عملیاتی پنج ساله بین المللی
- بین المللی سازی برنامه های درسی و ارائه دروس به زبان انگلیسی و عربی
- طراحی دوره های میان رشته ای با رویکرد جهانی و بازارمحور
- تمرکز ویژه بر دوره های مرتبط با هوش مصنوعی و فناوری های پیشرفته
- تاسیس دفتر همکاری های علمی بین المللی با مدیریت متخصص
- تشکیل شورای بین الملل دانشگاه با ترکیب تخصصی
- توسعه جذب دانشجویان خارجی و ایرانیان مقیم خارج
- عضویت فعال در نهادهای علمی منطقه ای و بین المللی
- همکاری علمی و پژوهشی با استادان ایرانی خارج از کشور
- جذب استادان خارجی به عنوان استاد مدعو یا وابسته
- ارتقاء تولید مقالات مشترک با پژوهشگران بین المللی
یادآوری مهم
بخشی از برنامه های بین المللی دانشگاه مهرالبرز وابسته به عوامل داخلی نظیر زیرساخت، منابع انسانی و راهبری موثر است؛ اما باید به این واقعیت نیز توجه داشت که پیشبرد برنامه های بین المللی در گرو بهبود روابط خارجی ایران، کاهش تحریم ها، و عادی سازی روابط بین الملل است.
در شرایط فعلی، همکاری علمی و آموزشی با نهادهای بین المللی برای دانشگاه های ایرانی با چالش های جدی مواجه شده و گاه غیرقابل تحقق به نظر می رسد. امید است با تلاش نظام حکمرانی و به ثمر نشستن مذاکرات سازنده، زمینه های تعامل علمی بین المللی برای دانشگاه های کشور از جمله مهرالبرز فراهم گردد. ان شاءالله.