اولویت های پژوهشی کارگروه علوم پزشکی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور

اولویت های پژوهشی

تقویت مبانی بنیادین

مبانی ژنتیک بیماری ها:  براساس پژوهش های جدید مشخص شده است که تقریبا تمامی بیماریهای موجود یا بر اثر جهش ها و مشکلات ژنتیکی بوجود می آیند و یا باعث ناهنجاریهای ژنتیکی می شوند. تحقیقات بنیادین که برای بررسی این نوع ناهنجاریها باشند، می توانند نقشی بنیادین در تشخیص و درمان این نوع اختلالات داشته باشند.

پزشکی سلولی و مولکولی:  در این مقطع خاص از علم چشمگیرترین یافته ها در مورد درمانهای سلولی و مولکولی اختلالات می باشد که جهش بسیار عظیمی در درمان بیماریها ایجاد نموده است. در عصر حاضر علوم پزشکی در عرصه های درمان، تشخیص و پیشگیری ، به ابزارهای جدیدی همانند: علوم سلولی و علوم مولکولی نیاز دارند.

نقش سلولهای بنیادین در درمان بیماریها:  در دهه های اخیر، سلولهای بنیادی باعث تحولات زیادی در درمان بیماریهای مزمن و صعب العلاج شده اند تحقیقاتی از این دست می تواند گام موثری در پیشبرد اهداف علمی دنیا و نیز کشور ایران داشته باشد. در دنیای کنونی بسیاری از روشهای درمانی بیماریها و اختلالات را نوعی سلول درمانی می دانند. بطوری که در اکثر کتب مرجع چنین روشهای درمانی به صورت متداول بیان شده است. (پژوهش های پایه، حیوانی و بالینی در زمینه سلول های بنیادی، درمان با سلول های ایمنی، مهندسی بافت و پزشکی بازشناختی)

داروسازی نوین:  صنعت داروسازی یکی از صنایع پردرآمد و کارآمد هر کشوری می باشد. با پیشرفت علم شاهد تحولاتی در داروها می باشیم که هر چه بیشتر به سوی کاهش عوارض و افزایش اثربخشی می باشند. استفاده از ابزاری مانند نانوفناوری و بیوتکنولوژی باعث جهش عظیمی در ساخت، نوع مصرف ، و روش اثر داروها شده است.

گیاهان دارویی :  پیشینه پزشکی کشور ما پیوند تنگاتنگی با داروهای گیاهی دارد. در کتب اساتید طب قدیم، که مدتها مرجع مهم سایر کشورها بود، استفاده از انواع گیاهان دارویی جهت درمان بیماریهای مختلف رواج داشته است. اکنون نیز کشورهای صنعتی بسیار پیشرفته دنیا نظیر آلمان و چین، بودجه بسیار عظیمی را جهت تحقیقات و ساخت داروهای گیاهی اختصاص داده اند. پژوهش هایی در این زمینه می تواند در آینده ای نه چندان دور درخشش اساتید ایرانی را بار دیگر در عرصه های رقابتی- علمی به ظهور برساند و بازار مطلوبی را با توجه به پتانسیل طبیعت کشورمان در تولید این نوع داروها بهمراه داشته باشد.

علوم اعصاب :  یکی از عرصه های ناشناخته در زمینه علوم پزشکی است. در سالهای اخیر تقریبا تمامی کشورهایی که از لحاظ علمی حرفی برای گفتن دارند، بودجه های عظیمی را جهت تحقیقات در این زمینه لحاظ نموده اند. با تحقیقاتی در این زمینه شاید بتوان در عرصه های تشخیصی و درمانی بیماریهایی نظیر پارکینسون، ام اس، آلزایمر و ... پیشرفت قابل ملاحظه ای نمود.

اولویت های کشوری

  بیماریهای قلبی و عروقی :  این بیماریها ، اولین علت مرگ و میر در دنیا و کشورمان می باشند. در حالی که در قرن 21 ، بسیاری از بیماریها همچون  بیماری های میکروبی ، کنترل و قابل درمان می باشند ،  بشر درگیر بیماریهای قلبی وعروقی شده است.  با آماری که از جوامع دنیا به دست آمده،  نرخ رشد این بیماری ها ، به سنین پایین نیز دست اندازی کرده است. پژوهش در این زمینه مطمینا باعث کاهش چشمگیری در جلوگیری از رشد  این بیماریها در کشورمان  خواهد داشت.

تروما :   این بیماری ، اولین دلیل مرگ و میر در کشور ماست. جمهوری اسلامی ایران از نظر تعداد بیماران ترومایی در خاورمیانه ، رتبه نخست را داراست. درصد قابل توجهی از این میزان را می توان با علت یابی و پیشگیری کاهش داد که این امر خود نیازمند پژوهش در این زمینه می باشد. از سویی میزان صدمات و لطماتی که جامعه از عوارض حوادث متحمل می شود، طیف وسیعی دارد. که از یک سو، مشکلات جسمی و از سوی دیگر، مشکلات روان تنی را شامل می شود. امید است با تلاش محققان در این زمینه بتوان جهش عظیمی در رفع این گروه از مشکلات برداشت.

سرطان :  دومین دلیل مرگ و میر در دنیای کنونی و پر هزینه ترین آنهاست و سومین علت مرگ و میر درکشور مان است. درسال 1392 به میزان 85 هزار مورد سرطان در کشورمان ثبت شده است که سالانه باعث مرگ و میر 30 هزار ایرانی می شود. افزایش در تعداد مبتلایان به سرطان کاملا چشم گیر است و متناسب با این زمینه باید برنامه ریزی لازم صورت پذیرد. کنترل سرطان بر 6 پایه استوار است: تشخیص زودرس، درمان به موقع، پیشگیری، انجام پژوهش، ثبت سرطان و مراقبت از بیماران مبتلا به سرطان،  پایه های کنترل سرطان محسوب می شوند، که قطعا جایگاه پژوهش غیرقابل اغماض خواهد بود و به بهبود کیفیت این امر کمک خواهد کرد. 

اختلالات روانی و اعتیاد :  مشکلی است که اکثر کشورهای دنیا به آن گرفتارند و باعث به وجود آمدن هزینه های بسیار همراه با ضربه های جبران ناپذیر به انسانهای گرفتار به این نوع اختلالات می شود.

بیماریهای متابولیکی :   این بیماریها ، نظیر دیابت، پوکی استخوان،  ناهماهنگ کننده کارکرد غدد با بدن  و  اختلالات رشد ،  به عنوان یکی  از بزرگترین معضلات ناتوان کننده بشر مطرح هستند که می توان با استفاده از  فناوریهای نوین ، گام موثری در درمان این نوع مشکلات برداشت تا حداقل ، به کاهش عوارض این بیماریها منجر شود .

بیماریهای نوظهور :  هرچه زندگی انسان پیشرفته تر می شود بیماریهایی که بشر با آنها دست و پنجه نرم می کند پیچیده تر می شود.  سالیان پیش کسی نمی دانست " بیماری ام اس چیست " ، ولی اکنون بسیاری از این بیماران  در رنجند. تحقیقات در مورد بیماریهای جدید می تواند کمک عظیمی به بیماران نماید.

  تغذیه :  بسیاری معتقدند که پایه تمامی مشکلات جسمی بشر، تغذیه می باشد.  دانشمندان تلاش بسیاری برای پیدا کردن ریز مغذی هایی نمودند که با حذف یا مصرف آنها بتوان بیماریهای مختلفی را از بین برد. حال می توان با پژوهش هایی در این موضوع، گام موثری در اثبات یا رد این فرضیه برداشت.

  اخلاق پزشکی :  هر چه علم پیشرفت می کند بحث اخلاق پزشکی پر رنگتر می شود، چرا که نتایج تحقیقات موجود ابتدا روی حیوانات متفاوت ،و سپس روی انسانها آزمایش می شود. با بسط این مسایل می توان دامنه بسیاری از آسیب های غیر قابل انکار را کاهش داد.

گرایش دامپزشکی:

1-     تولید و توسعه دانش فنی واکسن ها و ترکیبات درمانی و تشخیصی نوین دامپزشکی

2-     شناسایی مولکولی و مولکولار اپیدمیولوژی بیماری های دام ، طیور ، آبزیان و مشترک انسان و دام

3-      شناسایی و حذف فاکتورهای خطر مرتبط با عوامل بیماریزا در صنعت دام، طیور و آبزیان کشور