چگونگی تاثیر هماهنگی به عنوان یکی از ملاکهای زیبایی از منظر فلسفه اسلامی بر روحانیت فضای داخلی مسجد

کیفیت فضای داخلی هر بنایی باید پاسخگوی نوع زندگی باشد که به آن واسطه، کالبد آن شکل گرفته است. مساجد نیز به عنوان یکی از بناهای شاخص معماری اسلامی از این اصل مستثنی نیستند. بنابراین در طول تاریخ نوع زندگی که در داخل مساجد جریان داشته (عبادت کردن) تغییری نکرده است و از طرفی مقوله زیبایی به عنوان یکی از مفاهیم مهم در معماری اسلامی مطرح بوده و نمود داشته است. با این مقدمه، چگونگی ارتباط بین مفهوم زیبایی و کیفیت فضای داخلی مسجد از مساله های اصلی پژوهش حاضر بوده و در طول این تحقیق سعی شده به بررسی و ارزیابی چگونگی تاثیرهماهنگی به عنوان یکی ازملاکهای زیبایی از منظر فلسفه اسلامی بر کیفیت فضای داخلی مسجد پرداخته شود. بنابراین فرضیه اصلی پژوهش اینگونه تدوین شده است که هماهنگی با تاثیرگذاری بر تکتک و همچنین با تاثیرگذاری بر تعامل بین مولفه های عناصر فضا، بر روحانیت فضای داخلی مسجد اثربخش است. از آنجا که مساجد تاریخی به عنوان بارزترین نمونه تجلی هنر و معماری اسلامی مطرح میشوند؛ فرضیه حاضر نیز روی مسجد شیخ لطف االله مورد آزمون قرار گرفته است. بدین منظور از 40 نفر از متخصصین حوزه معماری و معماری اسلامی در شهر تبریز که از مسجد شیخ لطف االله بازدید کردهاند کمک گرفته شده و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه و برای تحلیل و بررسی آنها از نرم افزار spss استفاده شده است. بعد از تحلیل یافته های پژوهش، نتایج بدست آمده نشان میدهد که اولا بین هماهنگی و روحانیت فضای داخلی مسجد ارتباطی معنیدار وجود داردثانیا هماهنگی نه تنها درتکتک مولفه های سازنده فضای داخلی مسجد بر روحانیت آن اثر میگذارد بلکه هماهنگی در تعامل بین مولفه ها نیز نقش مهمی ایفا میکند. این بدان معنی است که تکتک مولفه ها، کالبد بنا را بوجود نمیآورند بلکه ارتباط بین مولفه ها و تاثیر و تاثرشان بر هم است که کالبد بنا و به طبع آن کیفیت فضایی آن کالبد را میسازند.

کلیدواژه ها:

هماهنگی ، زیبایی ، مسجد ، فضای داخلی ، روحانیت فضا.