اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده: مطالعه موردی درگز

امروزه گردشگری یا توریسم به دلیل مزایایی که دارد از موضوعات پررنگ و قابل توجه در سراسر جهان است. گردشگری اثرات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و محیط زیستی قابل توجهی بر منطقه گردشگرپذیر دارد. اکوتوریسم شاخه ای از گردشگری است که معادل آن در ادبیات فارسی بوم گردی، طبیعت گردی یا جهانگردی محیط زیستی در نظر گرفته شده است. اکوتوریسم سفری مسئولانه به مناطق طبیعی است که ضمن حفاظت از محیط زیست، باعث بهبود رفاه مردم محلی می شود. اکوتوریست ها با گرایش محیط زیستی که دارند در حفاظت از محیط زیست، تبلیغ و گسترش فرهنگ محیط زیستی نقش دارند. هدف این پژوهش، بررسی چالش های اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده شهرستان درگز و ارائه راهکارهایی به منظور توسعه و بهبود وضعیت گردشگری به ویژه اکوتوریسم در این مناطق می باشد. به همین منظور از مدل SWOT استفاده شد. هدف کلی مدل SWOT، شناسایی عوامل درونی (قوت ها و ضعف ها) و بیرونی (فرصت ها و تهدیدها) موثر در دستیابی به اهداف است. مناطق طبیعی این شهرستان به ویژه تفرجگاه چهلمیر واقع در پارک ملی تندوره از دیر باز موردتوجه گردشگران بوده است. تراکد زیاد پوشش گیاهی، شرایط مساعد اقلیمی، وجود منابع آبی و آبشارهای زیبا از عوامل جذب گردشگران به تفرجگاه چهلمیر است. به علت تراکم بالای گردشگران این منطقه به سطح مدیریتی بالاتری نیاز دارد. نتایج بررسی ها نشان داد که اگر چه وضعیت مناطق از نظر تنوع زیستی بسیار مطلوب هستند، ولی چالش های زیادی آنها را تهدید می کنند. در این بین، فرصت هایی وجود دارند که توسط عوامل تهدیدکننده، محدود یا پایمال می شوند. همچنین امید است با توجه به نقاط قوت و ضعف، بتوان مدیریتی اکوتوریسمی پایا در مناطق حفا تی اعمال گردد.

کلیدواژه ها:

بیوتوریسم ، توسعه گردشگری ، بهبود معیشت ، مدل SWOT