بررسی رفتار غربالگری سرطان دهانه رحم در زنان همسردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بهشهر مبتنی بر برخی از سازه های مدل PEN-3 در سال 97

مقدمه : سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان شایع زنان برای تمام سنین و دومین سرطان شایع زنان در سنین 69-15 سال در تمام جهان می باشد. این سرطان به دلیل دارا بودن دوره طولانی قبل از تهاجم، در دسترس بودن برنامه غربالگری مناسب و درمان موثر ضایعات اولیه، به عنوان یک سرطان قابل پیشگیری شناخته شده است. لذا با توجه به اهمیت غربالگری پاپ اسمیر و تاثیر آن در تشخیص زود هنگام و در پی آن ارائه درمان مناسب و کاهش مرگ و میر ناشی از این سرطان و همچنین با توجه به اینکه درصد کمی از زنان ایرانی اینآزمون را به طور مرتب انجام می دهند، برآن شدیم تا مطالعه ای به منظور بررسی وضعیت غربالگری سرطان دهانه رحم و موانع انجام آن و نیز عوامل انگیزشی موثر بر آن را انجام دهیم. روش کار: مطالعه حاضر توصیفی مقطعی بود. جامعه آماری 317 نفر از زنان همسردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بهشهر بود. ابزار مطالعه پرسشنامه ی حاوی پنج بخش سوالات دموگرافیک، سوالات تعیین میزان رفتار، سوالات مربوط به عوامل ادراکی، سوالات مربوط به عوامل قادرساز و سوالات مربوط به عوامل تقویت کننده مبتنی بر برخی از سازه های مدل PEN-3 بود. روایی و پایایی پرسشنامه ها قبلا در مطالعه ای در زنان شمالی به تایید رسیده است. برای انجام محاسبات آماری از نرم افزار 20 spss و آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی استفاده شد.نتایج: تعداد 317 نفر زن همسردار 16 تا 61 سال وارد مطالعه شدند. 70 درصد از افراد مورد مطالعه تحصیلات زیر دیپلم داشتند. 9.5 درصد از افراد شاغل بودند. 19 درصد از زنان سابقه بیماری دستگاه تناسلی داشتند. حدود 80 درصد از زنان در مورد پاپ اسمیر مطلبی شنیده بودند اما فقط 65 درصد از زنان تست غربالگری پاپ اسمیر را انجام داده بودند. میانگین و انحراف معیار سازه های مدل به ترتیب برای عوامل مستعد کننده 2±17.0 عوامل، قادرساز 1.8±0.44 و عوامل تقویت کننده 1.9±0.62 بود. سطح عوامل مستعدکننده مرتبط با رفتار غربالگری سرطان دهانه رحم در زنان 1.6 % خوب، در 97 % متوسط و در 1.8 % ضعیف بود. سطح نمره مرتبط با عوامل قادرساز در 1.5 % خوب، در 76 % متوسط و در 22.5 % زنان ضعیف بود. نمره عوامل تقویت کننده در 16.2% خوب، در 61 % متوسط و 21.8 درصد زنان مورد مطالعه ضعیف بود.نتیجه گیری: با توجه به عملکرد افراد در انجام پاپ اسمیر و از آنجایی که عوامل مستعد کننده همچون نگرش و آگاهی اکثر واحدهای پژوهش نسبت به انجام پاپ اسمیر در سطح متوسطی نسبت به انجام این رفتار غربالگری بود، لذا ارائه راهکارهایی جهت افزایش سطح آگاهی و نگرش افراد در بالا بردن سطح رفتار غربالگری زنان در خصوص سرطان دهانه رحم ضروری به نظر می رسد.