سنجش تطبیقی پایداری اجتماعی در محلات شهری (نمونه موردی بافت فرسوده، بافت برنامه ریزی شده شهر زنجان)

امروزه در شهرهای ایران چهار نوع: بافت قدیمی و فرسوده، بافت میانی، بافت جدید (برنامه ریزی شده) و بافت خودرو (اسکان غیر رسمی) قابل تشخیص می باشد که مسائل شهری هر کدام منجر به ایجاد گسیختگی و شکاف فضایی در سطح محلات شهری شده است. از این رو این پژوهش سعی بر آن دارد با سنجش تطبیقی پایداری اجتماعی دو نوع از بافت های ذکر شده (بافت فرسوده و بافت برنامه ریزی شده) با مسائل و عناصر اجتماعی موجود در این بافت ها درک بیشتری را حاصل نماید. روش پژوهش از نوع فرضی -استنتاجی می باشد که گردآوری اطلاعات در آن، کتابخانه ای و میدانی (تکمیل پرسشنامه) بوده است. داده های حاصل با استفاده از آزمون آماری T و مدل فرایند تحلیل سلسله مراتب (AHP) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از مطالعات در دو بافت شهری زنجان (بافت قدیم و فرسوده، حیسنیه و بافت جدید و برنامه ریزی شده، قائم) نشان می دهد که محله حسینیه (بافت فرسوده) با وجود مشکلات عدیده شهری چون فرسودگی بافت، کمبود خدمات و... نسبت به محله قائم (بافت برنامه ریزی شده) که دسترسی مناسبی به خدمات دارد، از نظر اجتماعی پایداری نسبی بالاتری را دارد. بطوریکه شاخص های سنجیده شده نشان می دهد که تعامل اجتماعی، مشارکت، حس تعلق محلی در بافت های فرسوده و قدیمی به مراتب بالاتر از بافت های برنامه ریزی شده است.

کلیدواژه ها:

پایداری اجتماعی ، بافت فرسوده ، بافت برنامه ریزی شده ، شهر زنجان