ظرایف ادبیات عامه در شعر سبک هندی (با تاکید بر طنزپردازی و انتقادات اجتماعی)

طنزپردازی مقوله ای است که با بحران ها و نوسانات اجتماعی ارتباطی نزدیک دارد. به بیان دیگر طنز زاییده ی جامعه ای است که در آن مضلات و مشکلاتی وجود دارد که از نظر طبقه ی روشن فکر آن اجتماع قابل چشم پوشی نمی باشد. در چنین وضعیتی هر چقدر زمینه هایی اجتماعی و سیاسی بحرانی تر باشد به همان نسبت زبان طنز نیز می بایست شدیدتر و پرخاشگرانه تر شود. معمولا در یک طنز خوب خنده ای آگاهانه نهفته است، خنده ای که برای اصلاح و بهبودی یک درد بر لب ها می نشیند نه برای سرگرمی و تفرج خاطر انسان ها. ادبیات نیز یک مقوله ی اجتماعی است که همیشه وضعیت جامعه را به زبان خاص خویش بیان می دارد و اصولا شعر خاستگاهی اجتماعی دارد، چرا که ما با تفکیک . دسته بندی ادوار مختلف شعر فارسی و کنارهم گذاشتن دیدگاه های غفکری شاعران هر دوره، تا حدود زیادی می توان پی به شکوفایی و یا انحطاط هر دوره ببریم. سبک هندی سبکی است که اکثر شاعران آن از قشر عادی جامعه برخواسته بودند و گویندگان آن در سنجش با ادوار گذشته ی شعر فارسی از دربارها و محیط های امن و باشکوه فاصله ی زیادی گرفته بودند و با نابسامانی های اجتماع دست و پنجه نرم می کردند. در دوره ی صفوی هرج و مرج های داخلی و فسادهای اجتماعی از یک طرف و جنگ های مکرر با مهاجمان و بیگانگان از طرفی دیگر، موجب گردید که در شعر شاعران این دوره طنزپردازی قوتی خاص بگیرد و این مقوله ای است که در این مقاله بدان خواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

ادبیات عامه ، سبک هندی ، طنزپردازی ، نابسامانی اجتماعی