تعیین پرتوزایی انواع سنگ های گرانیتی زینتی ایران با استفاده از آشکارساز HPGe

تاکنون تحقیقات بسیاری درکشورهای مختلف ازجمله ایران در زمینه تابش های پرتوزا ناشی از عناصر پرتوزای محیطی مانند خاک، سنگ و... صورت گرفته است، ما به صورت روزانه در معرض این تابش ها قرار داریم که در صورت دریافت دوزی بیشتر از حد مجاز با مسمومیت و دیگر عوارض ناشی ازآن مواجه خواهیم شد. با توجه به اینکه امروزه ما بیشتر زمان خود را در محیط بسته ساختمان ها سپری می کنیم، مطالعه پیرامون پرتوزایی مصالح ساختمانی ضرورت پیدا می کند. در این مطالعه، به بررسی پرتوزایی عناصر(_^232)Th، (_^238)U، (_^226)Raو (_^40)Kدر10 نمونه سنگ گرانیتی زینتی ایران به وسیله آشکارساز HPGe، مدل GMX40P4-76 نوعn، ساخت شرکت ORTEC پرداخته ایم. میزان فعالیت به دست آمده به ترتیب BqKg^(-1) 3496/4 - 3456/1143،BqKg^(-1) 40959/0 – 3426/61 ، BqKg^(-1) 8651/0 -2603/135 و BqKg^(-1) 0161/109 – 25098/1916 برای (_^232)Th، (_^238)U، (_^226)Raو (_^40)K است. این میزان فعالیت از مقدار میانگین جهانی اعلام شده بیشتر است. میزان آهنگ دوز جذبی در نمونه ها از nGyh^(-1) 5726/7 تا nGyh^(-1)1842/801 تغییر می کند، همچنین آهنگ دوز موثر سالیانه داخلی و خارجی و شاخص خطرپذیری داخلی و خارجی برای نمونه ها محاسبه شده است. با توجه به نتایج به دست آمده، تقریبا 90% این نمونه ها دارای فعالیت بیشتر از حد مجاز می باشند، بنابراین بهتر است اولا در نمای خارجی ساختمان استفاده شوند و ثانیا برای مصارف داخلی بهتر است نکات لازم رعایت گردد.

کلیدواژه ها:

پرتوزایی ، طیف نگاری گاما ، سنگ های گرانیتی زینتی ، آشکارساز HPGe.