بررسی ارتباط سایش و صوت ناشی از آن در آلیاژ حافظه دار نیکل-تیتانیوم

تحلیل امواج صوتی ناشی از سایش یکی از روشهای مورداستفاده برای تحلیل لحظه به لحظه ی سایش بدون نیاز به توقف عملکرد سیستم است. سایش خراشان به دو دسته ی سه-جسمی (سایش خراشان توسط ذرات سخت به وجود آمده در اثر سایش بین دو سطح) و دو-جسمی (سایش خراشان دو فلز بدون حضور ذرات سایش) تقسیم میشود. در این پژوهش برای اولین بار، در مورد آلیاژ حافظه دار نیکل-تیتانیوم (نایتینول)، ارتباط تجربی بین نوع سایش خراشان (دو-جسمی و سه-جسمی) و پارامترهای موثر بر سایش (بار عمودی و زبری اولیه سطح) با پارامترهای مربوط به صوت منتشرشده از سایش (شدت و فرکانس) موردمطالعه قرارگرفته است. برای آزمون سایش از دستگاه سایش پین روی دیسک و برای سنجش امواج صوتی از دستگاه های سنجش صوت و فرکانس استفاده شده است. نتایج تجربی به دست آمده حاکی از آن است که کاهش فاصله از منبع صوت منجر به افزایش شدت صوت و افزایش درصد فراوانی شدت صوت غالب در داده های ثبت شده میشود. همچنین با تبدیل سایش سه-جسمی به دو-جسمی، شدت صوت غالب به شدت کاهش اما درصد فراوانی آن و اندازه ی فرکانس صوت افزایش می یابد. به علاوه، در مرحله ی پایای سایش دو-جسمی و سه-جسمی، با افزایش بار سایشی، شدت صوت غالب افزایش و درصد فراوانی آن و اندازه ی فرکانس صوت کاهش می یابد؛ ولی نرخ کاهش فرکانس صوت با افزایش بار، برای سایش دو-جسمی خیلی بیشتر از سایش سه-جسمی است. از طرف دیگر، در مراحل اولیه ی سایش سه-جسمی چه با افزایش بار سایشی در یک زبری مشخص و چه با کاهش زبری اولیه ی سطح سیم در یک بار مشخص، الگوی مشخصی از تغییرات درصد شدت صوت غالب و همچنین الگوی تغییرات مشخصی در فرکانس صوت دیده نشد.

کلیدواژه ها:

سایش ، آلیاژ حافظه دار ، نیکل-تیتانیوم ، صوت ، دو-جسمی ، سه-جسمی.