طراحی شبکه پیاده منسجم شهری با رویکرد ساختار سبز : راهی به سوی حل چالش تغییرات اقلیمی مورد مطالعه: بافت تاریخی اصفهان

گرم شدن جهان با افزایش دی اکسید کربن اتمسفر حاصل از سوختن سوخت های فسیلی گره خورده است و این مسئله حمل ونقل را در صف مقدم حل مسائل زیست محیطی قرار می دهد. در دهه های اخیر بحرانهای اقتصادی، آلودگی هوا و خروج ساکنین اصلی از بافت تاریخی شهرها عوارض خود را آشکار نموده و شیوه ی حرکتی پیاده جای خود را به خودروی شخصی داده است و آینده ی شهرهای کنونی را در هاله ای از ابهام فروبرده است. پیاده روی از قدیمی ترین شیوه های جابه جایی انسان از دیرباز تاکنون و مبنای اصلی توسعه محورها از هنگام شکل گیری شهر بوده است. از جمله رویکردهای مطرح شده به منظور تقلیل آلودگی هوا، افزایش تحرک شهروندان و ارتقاء سطح اقتصادی شهرها، گسترش پیاده مداری و نمود آن در شهرها، پیاده راه ها است؛ بویژه در بافتهای تاریخی که عناصر باارزش تاریخی و کالبدی و کاربریهای بومی وجود دارد، برنامه ریزی برای طراحی پیاده راه ها بارویکرد پذیرش گردشگر مورد توجه است. از طرفی رویکرد ساختار سبز شهری، در دهه های اخیر و به دنبال افزایش مشکلات محیطزیستی و بیهویتی بافتهای جدید بوجود آمد تا ضمن برقراری مجدد انسجام شهری به حل معضلات محیط زیستی کمک نماید. ازاین رو هدف از پژوهش حاضر، تعیین عناصر ساختار سبز شهر اصفهان در طراحی شبکه پیاده گردشگری جهت ایجاد ساختاری منسجم در کل شهر است. این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی، بر اساس ماهیت، توصیفی تحلیلی و از نوع مطالعات – موردی و میدانی است. ابتدا مبانی نظری در موضوع پیاده مداری، تغییرات اقلیمی و ساختار سبز با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و روش تحلیل محتوای کیفی جمعآوری، سپس نمونهای از تجربه های جهانی در پروژه های مسیر پیاده راه گردشگری در بافت تاریخی ارائه و بر این اساس محدوده مورد مطالعه)بافت تاریخی اصفهان( با استفاده از نقشه های موجود، پیمایش و برداشت های میدانی مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا با شناخت نقشه محورها و عناصر تاریخی اصفهان در دوران سلجوقی و صفوی و با نظم آب )مادیها( و گیاه به عنوان پتانسیلهای ایجاد پیاده راه های سبز گردشگری تطبیق داده و با هم پوشانی آنها و پیوند دو مفهوم پیاده راه گردشگری و ساختار سبز، شبکهای منسجم پیشنهاد شده است. نتایج حاصل نشان میدهد توجه به بافت تاریخی و ساختار معابر کهن در غالب شبکه پیاده راه گردشگری می تواند با تقویت ارتباطات و اتصالات از بین رفته در ساختار کهن اصفهان، تجهیز و افزایش امکانات، خدمات، کاربری های شهری و کنترل و هدایت دسترسی، بکارگیری عناصر ساختار سبز شهری در محورهای تاریخی، به ایجاد شبکه پیاده راه گردشگری با رویکرد ساختار سبز در بافت تاریخی بپردازد و با ترکیب سیاست ها و راهکارهای ایجاد پیاده راه شهری، حل چالش تغییرات اقلیمی را تسهیل نماید.

کلیدواژه ها:

پیاده راه ، تغییرات اقلیمی ، ساختار سبز ، گردشگری ، بافت تاریخی اصفهان