تحلیل کالبدی فضایی و تاثیر آن بر توسعه شهری با استفاده از مدل تاپسیس (مطالعه موردی: منطقه 1 تا 4 کلانشهر تهران)

توسعه در کانون نظام معنایی قرار دارد که از قدرت شگفت انگیزی برخوردار است و در نظام فکری نوین هیچ مفهوم دیگری این قدر روی اندیشه و روی افراد تاثیر نگذاشته است. توسعه؛ کوششی است برای ایجاد تعادلی تحقق نیافته یا راه حلی است در جهت رفع فشارها و مشکلاتی که پیوسته بین بخشهای مختلف زندگی اجتماعی و انسانی وجود دارد . امروزه، بررسی سطح توسعه یافتگی، تخصیص منابع و پایداری ازجمله مباحث مورد توجه دست اندرکاران و برنامه ریزان مسائل شهری می باشد. پایداری شهری، پایداری همه جانبه و ناظر به ابعاد مختلف در کلانشهرها است. بر اساس آن می توان میزان سطح توسعه یافتگی مناطق را نیز سنجش کرد. در واقع نیل به پیشرفت و توسعه فراگیر در آینده، مستلزم شناخت موقعیت مناطق و نواحی مختلف است. در این میان مناطق درون شهری کلانشهر تهران به دلیل ویژگی های کالبدی از جمله کمبود و عدم توزیع متعادل در کاربری ها، از سطح توسعه یافتگی مطلوبی برخوردار نمی باشند. بنابراین در پژوهش حاضر به منظور سنجش مناطق 1 تا 4 کلانشهر تهران از نظر میزان توسعه یافتگی کالبدی فضایی با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و با بکارگیری مدل تاپسیس، به سنجش هر یک از مناطق پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که نابرابری در میزان و حجم وسعت این کاربری ها، آن هم با محوریت یک کاربری غالب، باعث وضعیت توزیع نامتوازن کاربریها در سطح شهر شده است که این عدم تعادل با توجه به مدل کمی تاپسیس در منطقه 2 شدیدتر، و در منطقه 1 با رتبه تاپسیس پایین تر می باشد . بنابراین از نظر رتبه بندی؛ منطقه 1 دارای سطح توسعه یافته تری نسبت به مناطق دیگر می باشد.

کلیدواژه ها:

توسعه شهری ، پایداری ، مناطق 1 تا 4 ، مدل تاپسیس