تحلیل تاریخچه و تعیین منشا شناساگرهای زیستی هیدروکربن ها در رسوبات عمقی اعماق 100 و 200 متری جنوب غربی دریای خزر

در این مطالعه به منظور تعیین منشا ترکیبات هیدروکربن های آلیفاتیک، آروماتیک چندحلقه ای در رسوبات عمقیسواحل جنوب غربی دریای خزر، 2 مغزه رسوبی از دو ایستگاه در اعماق 100 و 200 متری در انزلی در امتداد نیم خطدر جهت عمود بر ساحل در تابستان 1396 جمع اوری گردید. نمونه ها بعد از استخراج به روش سوکسله و دو مرحلهکروماتوگرافی ستونی، بوسیله دستگاه کروماتوگرافی گازی_طیف سنجی جرمی (GC-MS) مورد آنالیز قرار گرفتند.تعیین منشا ترکیبات PAH با استفاده از نسبت های تشخیصی انجام شد و منشا این ترکیبات در بخش های فوقانیرسوبات عمقی پتروژنیک و در بخش های انتهایی رسوبات عمقی مخلوط پتروژنیک و پایروژنیک را نشان می دهد. باتوجه به وجود مخلوط پیچیده جدا نشده (UCM)، شاخص ارجحیت کربن (CPI) نزدیک به 1 ، منشا نفتی به عنوانمنبع اصلی در بخش های فوقانی (اعماق کمتر از 19 سانتی متر) رسوبات عمقی تشخیص داده شد. در حالی که بخش هایانتهایی (اعماق بیشتر از 19 سانتی متر) مغزه های رسوبی منشا بیوژنیک را نشان داده اند. اندازه گیری همزمان ترکیباتPAH ، الکان نرمال سبب شد تا منشا هیدروکربن ها در بخش های مختلف رسوبات عمقی با دقت بسیار بالاتری انجامپذیرد به نحوی که این نتایج بعضا در بخش های مختلف رسوبات عمقی یکدیگر را تایید نموده اند. در تحلیل علل موثربر افزایش بار ترکیبات PAH در دوره قبل از انقلاب صنعتی معلوم شد که احتمالا افزایش سطح تراز آب دریای خزر دردوران یخبندان کوچک باعث انتقال آلاینده های نفتی از خشکی به دریا شده است.

کلیدواژه ها:

دریای خزر ، تحلیل تاریخچه ، هیدروکربن های آلیفاتیک ، ترکیبات PAH ، رسوبات عمقی ، تعیین منشاء