بررسی برخی ابعاد سلامت روان مادران در بارداری های برنامه ریزی نشده

مقدمه: هرگاه بارداری زودتر از زمان مورد انتظار یا هنگامی که والدین فرزند بیشتری نخواهند رخ دهد، بارداری برنامه ریزی نشده نامیده میشود. بارداری بدون برنامه با مشکلات روانی نظیر نگرانی، اضطراب و افسردگی مادر در طول بارداری و پس از زایمان و به خطر افتادن تعامل مثبت مادر و بچه همراه است. با توجه به پیامدهای مشکلات سلامت روان در بارداری این مطالعه با هدف تعیین ابعادی از سلامت روان مادران در بارداری های برنامه ریزی نشده انجام شد.روش کار: در این مطالعه توصیفی 74 مادر با بارداری برنامه ریزی نشده 20-32 هفته مراجعه کننده به مراکز دولتی ارائه مراقبتهای بارداری شهر ساری در سالهای 97-98 با نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. وجود مشکلات طبی و مامایی، سابقه بیماریهای روانی و حوادث استرس زا در بارداری از معیارهای خروج بودند. پرسشنامه های دموگرافیک، دلبستگی مادر به جنین کرانلی، اضطراب اسپیلبرگر، افسردگی ادینبورگ، نگرانی دوران بارداری و بارداری برنامه ریزی نشده لاندن استفاده شدند. داده ها با آمار توصیفی شامل میانگین،انحراف معیار و فراوانی گزارش شدند.نتایج: میانگین سن مادران 30/95± 5/4 سال و سن بارداری 26/22± 4/35 هفته بود. اغلب مادران چند زا، خانه دار و شهرنشین بوده و تحصیلات دبیرستانی و درآمد متوسط داشتند. شایعترین کنتراسپتیو، روش طبیعی بود (%74/3) و %12/2 روش پیشگیری از بارداری نداشتند. میانگین اضطراب حالت 42/81±9/86، اضطراب صفت 42/01±10/52، اضطراب کل 84/82±18/8، افسردگی 10/33±5/40، نگرانی 84/82±18/8 و دلبستگی به جنین 83/09±14/61 بود.نتیجه گیری: میانگین شدت اضطراب، افسردگی، نگرانی و دلبستگی به جنین در مادران با بارداری برنامه ریزی نشده در حد متوسط بود. همچنین اغلب این مادران از روش پیشگیری از بارداری مطمئن استفاده نکرده بودند. گرچه شدت اختلالات زیاد نبود، اما لازم است توسط مراقبین سلامت مادران مورد توجه قرار گیرند.پیام برای سیاستگذاران: با توجه به اینکه مادران با بارداری برنامه ریزی نشده مستعد مشکلات روانی می باشند و این مشکلات نه تنها در بارداری بلکه پس از آن نیز میتوانند آثار نامطلوب بر مادر و بچه داشته باشند، بررسی سلامت روان مادر در بارداریهای بدون برنامه برای اتخاذ مداخلات مناسب جهت پیشگیری از تشدید و ادامه این مشکلات حائز اهمیت می باشد.

کلیدواژه ها:

بارداری برنامه ریزی نشده ، اضطراب ، افسردگی