نقد نظریه تربیت اسلامی نگاهی دوباره به تربیت اسلامی در بوته نقد

هدف مقاله حاضر، نقد و بررسی کتاب نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، جلد اول اثر آقای دکتر خسرو باقری است. روش مورد استفاده در نقد کتاب، نقد درونی بود و در این زمینه، کتاب در سه حوزه روش­شناختی، ساختاری و محتوایی مورد بررسی قرار گرفت. در نقد روش­شناختی، سه محور:  عدم توجه قابل قبول به ارکان دینی در فهم رویکرد دین به تربیت ؛ تاکید بر مبانی انسان­شناختی و غفلت از سایر مبانی موردتوجه در جریان تربیت اسلامی و تفکیک تعلیم و تربیت و پذیرش اصالت برای هریک از آنها، مورد بررسی قرار گرفت. در نقد ساختاری، سه محور: بررسی ربط منطقی فصول، اصرار به مرحله­بندی سنی در تربیت و تحلیل و ترکیب نامناسب ویژگی­های انسان بررسی شد و در بخش محتوایی دو محور،  تحدید تعریف تربیت و انحراف از معنای توافقی تربیت  و خلط میان تربیت و اخلاق مورد تحلیل و نقد قرار گرفت. یافته­های مطالعه انتقادی کتاب نشان داد، به رغم اینکه ظاهرا الگوی جدید و بدیعی در پرداختن به تربیت، مطرح شده است، اما محدودیت­های موجود در حوزه روش­شناختی و الگوی مورداستفاده مولف در کشف تعریف تربیت و صورت­بندی آن، نشان دهنده آن است که نه­تنها نوآوری کارآمدی صورت نگرفته است، بلکه با نگاه محدود به عناصر موثر در تربیت و خلط میان دو حوزه تربیت و اخلاق ؛ کارکردهای دقیق تربیت نیز با چالش مواجه شده­است، به­طوری­که مزیت­های رقابتی آن برای گفتگو با رویکردهای رقیب در دنیای معاصر را به­شدت با چالش مواجه نموده است.

کلیدواژه ها:

تربیت اسلامی ، تربیت ، اخلاق ، مطالعه انتقادی