بررسی نقش عامل تکرار در انسجام خشی به خطبه های نهج البلاغه براساس الگوی انسجام هلیدی و حسن/خلیل پروینی،علی رضا نظری

هلیدی و حسن معتقدند متن، واحدی معنایی و دارای عواملی است که بدان انسجام[1] می بخشند و آن را از نامتن متمایز می­کنند. از نظر این دو زبان شناس، عوامل ایجاد کننده انسجام عبارت اند از: ارجاع، حذف، جای گزینی، ادات پیوندی و انسجام واژگانی. انسجام واژگانی، خود شامل دو مقوله هم­آیی و تکرار است. تکرار یک واژه به صورت های لفظی و معنایی، به میزان زیادی آن را در کانون متن قرار می­دهد و همچنین باعث پیوستگی جمله های متن به دلیل وجود عنصری مشترک بین آن ها می­شود. نهج ­البلاغه نیز به عنوان یک متن اثرگذار دینی، از وجود این عامل مهم انسجامی خالی نیست؛ اما کارکرد این عامل در متن این کتاب گران قدر، از جنبه­هایی متعدد قابل بررسی است. محوریت واژه الله ، زبان استعاری، تعدد موضوع های خطبه­ها و شیوه خاص تکرار، از کارکردهای ویژه عامل تکرار در نهج ­البلاغه است؛ همچنین ترادف (هم معنایی) به عنوان گونه ای از تکرار، در ایجاد انسجام واژگانی و تداوم متنی در خطبه های این کتاب، کارکرد و اهمیتی خاص دارد.     [1]. Cohesion

کلیدواژه ها:

نهج ­البلاغه ، انسجام ، تکرار ، ترادف