کشش درآمدی تقاضا برای خدمات دندانپزشکی و مخارج دندانپزشکی خانوارهای ایرانی در سال 1393

مقدمه هدف از مقاله برآورد کشش درآمدی تقاضای خدمات دندانپزشکی و نیز کشش درآمدی استفاده از خدمات دندانپزشکی خانوارهای ایرانی می باشد. این مقاله برگرفته از نتایج یک پایان نامه دانشگاهی در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی اراک می باشد که عوامل موثر بر تقاضای خدمات دندانپزشکی خانوارهای ایرانی مورد بررسی قرار گرفته است.روش اجراداده های مقطعی طرح آمارگیری هزینه و خانوار مرکزآمار ایران در سال 1393 استفاده شده است. حجم نمونه جامعه شهری طبق نمونه گیری مرکز آمارایران 18850 خانوار و حجم نمونه جامعه روستایی کشور، طبق نمونه 19360 خانوار می باشد. برآوردها، در تحقیق اصلی شامل یک مدل سه مرحله ای می باشد: در مرحله اول، با استفاده از رگرسیون لجستیک، کشش درآمدی تقاضای خدمات دندانپزشکی (ویزیت دند انپزشکی) خانوارهای شهری و روستایی ایران، برآورد می گردد . بخش دوم تحقیق با استفاده از رگرسیون لجستیک، کشش درآمدی تقاضای خدمات دندانپزشکی را در بخش خصوصی ، برای خانوارهای شهری و روستایی برآورد می کند. در نهایت در بخش سوم، کشش درآمدی مخارج دندانپزشکی خانوارهای شهری و روستایی (استفاده از خدمات دندانپزشکی) در دو بخش خصوصی و عمومی برآورد میگردد . داده ها با استفاده از نرم افزار ایویوز ویرایش 9 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته هادر برآورد مرحله اول، کشش درآمدی تقاضای دندانپزشکی برای خانوارهای شهری 562/1 و خانوارهای روستایی 526/1 بدست آمد که نشان دهنده این است که ویزیت دندانپزشکی برای هر دو گروه یک کالای عادی لوکس می باشد. در برآورد مرحله دوم، کشش درآمدی ویزیت دندانپزشکی بخش خصوصی، برای خانوارهای شهری 1/155 می باشد؛ لذا ویزیت دندانپزشکی خصوصی برای خانوارهای شهری یک کالای عادی لوکس محسوب می شود. کشش درآمدی مراجعه به دندانپزشک خصوصی برای خانوار روستایی 0/954 است که نشان می دهد مراجعه به دندانپزشک خصوصی برای آنان یک کالای عادی ضروری اما نزدیک به لوکس است. در مرحله سوم مقدار عددی کشش مخارج دندانپزشکی برای خانوارهای شهری در بخش خصوصی1/386 و در بخش دولتی 1/092 می باشد یعنی استفاده از خدمات دندانپزشکی برای آنان در هر دو بخش ، عادی لوکس محسوب می شود اما در بخش خصوصی لوکس تر است. مقدار عددی کشش درآمدی استفاده از خدمات دندانپزشکی خانوارهای روستایی در بخش خصوصی ، 1/323و در بخش دولتی1/329می باشد.نتیجه گیری بالا بودن کشش های درآمدی در ایران ، در مقایسه با کشورهای توسعه یافته،به طور عمده؛ به خاطر پایین بودن درآمد سرانه و نیز بالابودن فاصه طبقاتی می باشد. بالابردن قیمت واقعی ویزیت و خدمات دندانپزشکی در ایران باعث کاهش درآمد واقعی دندانپزشکان می گردد؛ لذا روش مناسبی برای افزایش درآمد دندانپزشکان نیست. همچنین کاهش درآمد جامعه به نسبت بیشتری باعث کاهش درآمد دندانپزشکان و به تبع آن کاهش قدرت پرداخت مالیات دندانپزشکان می گردد.

کلیدواژه ها:

تقاضای خدمات دندانپزشکی ، کشش درآمدی تقاضا