وقف و توانمند سازی جوامع محلی

وقف به معنای هدیه ابدی برای خدمت عمومی یا نگه داشتن اصل چیزی و جاری بودن منفعت آن در جهت خیر و رضای خداست. این سنت حسنه از دیرباز در ایران انجام میگرفته و پس از اسلام بر اساس آیات و احادیث بر ارزش و شان آن تاکید شده است. در طول زمان بسیاری از نیکوکاران به پشتوانه ایمان و نیت خیر خود بر آن مبادرت ورزیده اند که علاوه بر باقیات الصالحات و اجر اخروی، در زندگی مردم نیز سایه خیر و برکت گسترانده است.خاندان رفیعی از دودمان های قدیمی منطقه هستند که موقوفاتی با قدمت حدود سیصد سال از خود بر جای گذاشته اند؛ از قبل این موقوفات خانواده ها و افراد بسیاری مشغول کسب و کار و فعالیت بوده و هستند، از آنجا که یکی از مفاد وقف نامه ها، اصل حفظ، صیانت و نگهداری از اصل موقوفه به منظور پایداری آن در طول زمان بوده است، متولی میبایست از علم و دانش روز، برای حفظ آبادی ملک و بهرهوری هر چه بیشتر و بهتر از موقوفه استفاده به عمل بیاورد، به انجام رساندن این سفارش واقفان، اکنون به رونق موقوفه، استفاده از تکنولوژیها و روشهای نوین زراعی، کاربرد ایده های نو در کشت صنعتی، افزایش راندمان در مقیاس سطح، تغییر کشت سنتی به صنعتی و بهره وری از آب و خاک منجر شده و متولی در این راستا با شرکت دادن زارعین در کلاسهای آموزشی ایشان را به توانمندیهای لازم تجهیز نموده و وضعیت مناسب ملک موقوفی به الگویی در جهت کشاورزی نوین در منطقه تبدیل شده است که به طور مستقیم و غیر مستقیم سطح سواد، آگاهی، توانایی و رفاه مردم بومی منطقه را افزایش داده و موجبات بهبود کیفی و معیشت جامعه محلی را فراهم آورده است. در مقاله حاضر، پس از معرفی موقوفات و واقفان خاندان رفیعی و حدود و ضمایم آنها، اقدامات علمی و عمرانی انجام گرفته در سالهای اخیر به منظور بهبود وضعیت موقوفه، و اثر مثبت این اقدامات در سطح زندگی و توانمندسازی جامعه بومی شرح داده شده است.

کلیدواژه ها:

وقف ، خاندان رفیعی ، منطقه درمیان ، قنات ، موقوفه علی آباد و محمدآباد