بررسی روند تغییرات بارش، دما و دبی با استفاده از آزمون من کندال و تحلیل حساسیت متغیرهای اقلیمی در برآورد تبخیر و تعرق واقعی در شرق استان خراسان جنوبی (مطالعه موردی حوضه آبریز افین)

در سالهای اخیر موضوع تغییر اقلیم در مراکز علمی و تحقیقاتی مورد توجه و بررسی قرار گرفته و بروز هرگونه تغییرات در مدیریت منابع آبی موثر میباشد. در این مطالعه بارندگی، دما و دبی به عنوان پارامترهای مهم اقلیمی در حوضه آبریز ایستگاه هیدرومتری افین واقع در شمال شرقی استان خراسان جنوبی مورد توجه قرار گرفتهاند و داده های بارندگی و دما از ایستگاه تبخیرسنجی افین در مجاورت این ایستگاه در دسترس میباشد. با ترسیم منحنی جرم مضاعف و شناسایی نقطه شکست در دبی سالانه ایستگاه هیدرومتری افین، بررسی روند با استفاده از آزمون ناپارامتری من-کندال در سه دوره قبل از شکست، پس از آن و کل دوره آماری 35 ساله اخیر تا پایان سال آبی 1396-97 در مقیاس ماهانه و سالانه انجام شد. در نهایت نیز به کمک روش تورنث وایت میزان تبخیر و تعرق پتانسیل محاسبه و حساسیت تغییر پارامترهای اقلیمی دما و بارندگی بر میزان تبخیر و تعرق واقعی و بارندگی مفید مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که کاهش ارتفاع بارندگی و افزایش دما روند قابل انتظار میباشد، همچنین تحلیل تغییرات پارامترهای اقلیمی در بیلان هیدروکلیماتولوژی حوضه بیانگر بود که در آبان ماه تاثیر بارندگی بر تبخیر واقعی، دی، بهمن، اسفند و فروردین ماه تاثیر دما بر تبخیر واقعی و بارندگی بر بارش مفید، اردیبهشت و خرداد ماه نیز تا حدودی بارندگی بر تبخیر واقعی بیشتر است.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، آزمون من-کندال ، تحلیل روند ، تورنث وایت ، افین.