بررسی بهره وری بانک های خصوصی تهران قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها

تحقیق حاضر به بررسی بهره وری بانک های خصوصی در ایران، در دو دوره پیش و پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها میپردازد. جامعه آماری تحقیق متشکل از بانک های خصوصی، پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده که داده های مربوطه از صورتهای مالی موجود در پایگاه اطلاعات بانک مرکزی استخراج و با کاربرد نرم افزار Eviews6تحلیل شد. به دلیل ماهیت ترکیبی داده ها که متشکل سری زمانی و مقطعی است، از مدل آماری رگرسیون پنل دیتا یا داده های ترکیبی استفاده گردید. بدین منظور ابتدا چهار شاخص برای سنجش بهره وری با عنوان بهره وری سرمایه (CP)، بازدهی سرمایه (ROIC)، رقابت پذیری هزینه نیروی کار (LCC) و بهرهوری کار (سرانه ارزش افزوده) (LP) انتخاب و مقادیر به دست آمده برای آنها در یک بازه زمانی 8 ساله (1388-96) محاسبه گردید. سپس اثر تغییرات چهار عامل ساختار سرمایه، نسبت پوشش نرخ بهره، سرانه سرمایه فیزیکی و جبران خدمات کارکنان بر بهره وری در دو دوره مجزای پیش از هدفمندی (1385-88) و پس از هدفمندی (1389-96) بهطور جداگانه مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد کلیه شاخصهای بهره وری مورد مطالعه، در دوره پس از اجرای قانون با کاهش مواجه شدهاند. همچنین یافته های حاصل از تخمین مدلهای رگرسیونی نشان داد که اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها در خصوص دو شاخص ROIC و CP منجر به از بین رفتن تاثیر ساختار سرمایه بر بهره وری شده است. اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها در خصوص دو شاخص ROIC و LCC منجر به افزایش تاثیر نسبت پوشش بهره بر بهره وری شده اما در خصوص دو شاخص CP و LPقبلا چنین تاثیری وجود نداشته که اجرای قانون منجر به ایجاد تاثیر مستقیم نسبت پوشش بهره بر CP و ایجاد تاثیر معکوس این نسبت بر شاخص LP شده است. علاوه بر این اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها در خصوص سه شاخص ROIC، LCC و CP منجر به از بین رفتن تاثیر سرانه سرمایه فیزیکی بر بهرهوری شده اما در خصوص شاخص LP منجر به افزایش تاثیر مذکور شده استنهایتا. مشخص گردید اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها در خصوص شاخص LCC منجر به کاهش تاثیر جبران خدمات بر بهرهوری شده اما در خصوص شاخص LP منجر به ایجاد یک تاثیر مستقیم شده است.

کلیدواژه ها:

بانک های خصوصی ، بهره وری ، ساختار سرمایه ، نسبت پوشش بهره ، سرانه سرمایه فیزیکی ، جبران خدمات کارکنان.