بررسی همبستگی ویژگیهای رطوبتی برخی از خاکهای عرصه ی پخش سیلاب با اندازه گیری های دستگاه TDR

برای اگاهی از نحوه ی مطلوب کار با دستگاه TDR برای اندازه گیری طولانی مدت رطوبت خاک در اعماق مختلف در خاکهایی با بافت متفاوت، تحقیقی آزمایشگاهی انجام و در طی آن 3 نمونه از خاکهای یکی از نوارهای رسوب گیر شبکه ای بیشه زرد پخش سیلاب گربایگان فسا از عمق های صفر تا 10، 10 تا 103 تا 150 سانتی متر برداشت و در ظروف بزرگ پلاستیکی به ارتفاع 90 و قطر 70 سانتیمتر ریخته شد. بافت خاک ها به ترتیب لوم، لوم شنی، شنی لوم سنگریزه دار بود. خاکها در ابتدا به حد اشباع خیس شده و در محیطی با دمای معمولی آزمایشگاه در حالی که امکان زهکش از زیر نداشت، رهاگردید. آزمایش در 3 مرحله انجام شد. در مرحله ی نخست در طول 3 ماه روزانه، ضمن اندازه گیری رطوبت وزنی سطح خاک، قرائت دستگاه TDR برای حسگر تدفینی (سه میله ای) برای 8 منحنی موجود دردستگاه (lookup table) و 2 پنجره ی دریافت (capture window) 10 و 20 نانو ثانیه و برای حسگر تماسی (دو میله ای) دو برداشت برای 10 و 20 نانو ثانیه مجموعا 18 مورد برای هر نمونه خاک ثبت گردید. نتایج نشان داد که به دلیل خطاهای مختلف که در متن مقاله به آن اشاره شده است رابطه مطلوبی بین برآورد و اندازه گیری رطوبت ایجاد نشده است. در مرحله دوم برای حذف خطاها روشی ابداع شد تا در هر بار، وزن مخصوص ظاهری خاک تعیین شود. نتایج نشان از بهبود چشمگیر روابط داشت. با استفاده از داده های این مرحله روابطی برای تبدیل K به رطوبت حجمی تدارک شد. در مرحله بعد ضمن ایحاد تراکم های مختلف و تعیین وزن مخصوص ظاهری درهر تراکم، رطوبت واقعی و قرائت دستگاه تعیین شد تا اثر تراکم بر دقت نتایج دانسته شود. در این مجال اخذ شده و نکات مهم قابل اعتنا از لحاظ کاربردی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

رطوبت خاک ، تراکم ، وزن مخصوص ظاهری ، TDR