کاربرد تریپتوفان، -24اپیبراسینولید و نیتروکسین بر پارامترهای رشدی گیاه دارویی خرفه، تحت تنش خشکی

خرفه (Portolaca oleraceae L.) گیاهی است که بیشتر بهعنوان علف هرز شناخته میشود، اما اخیرا0 به سبب کشفهای مهمی که درمورد آن صورت گرفته، به عنوان گیاهی ارزشمند و پرکاربرد معرفی شده است. به منظور بررسی اثرات رژیم های مختلف آبیاری و کودی بر پارامترهای رشدی گیاه خرفه، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 94، در مزرعهء تحقیقاتی پژوهشکدهء دانشگاه زابل اجرا شد. آبیاری به عنوان عامل اصلی شامل سه سطح: 90 (عدم تنش)، 70 (تنش ملایم) و 50 (تنش شدید) درصد رطوبت قابل استفاده، و تیمارهای کودی به عنوان عامل فرعی شامل چهار سطح: اسیدآمینه تریپتوفان 5) گرم در لیتر)، هورمون -24اپیبراسینولید 0/5) میلیگرم در لیتر)، کود زیستی نیتروکسین(5) (Azospirilum and Azotobacter لیتر در هکتار) و عدم مصرف کود (شاهد) بودند. تلقیح نیتروکسین به-صورت بذرمال و در مرحله قبل از کشت انجام گرفت. تریپتوفان و -24اپی براسینولید به صورت محلولپاشی برگی قبل از اعمال تنش خشکی بهکار برده شدند. پس از رسیدن گیاه به مرحله رشدی مناسب و گلدهی برداشت کل اندام گیاه جهت ارزیابی صفات مورفولوژیک شامل: ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول ریشه، وزن تر برگ، تعداد کپسول در بوته و وزن هزار دانه صورت گرفت. نتایج تجزیهء واریانس نشان داد که، اثر رژیمهای آبیاری، کود و برهمکنش آنها بر تمامی ویژگیهای اندازه گیری شده معنیدار شد. در تیمار آبیاری معمول بیشترین ارتفاع بوته، قطر ساقه و تعدادکپسول در بوته از -24 اپی براسینولید و بیشترین وزن تر برگ و وزن هزار دانه از نیتروکسین به دست آمد. اما طول ریشه همگام با افزایش تنش خشکی افزایش یافت و بیشترین میزان آن از تنش شدید خشکی و تریپتوفان حاصل شد. تیمارهای کودی به طور معنیداری باعث کاهش خسارات ناشی از تنش خشکی شدند و از طریق بهبود رشد گیاه امکان تولید محصول سالم و پایدار را فراهم کردند.

کلیدواژه ها:

خرفه ، تنش خشکی ، اسیدآمینه ، هورمون ، کود زیستی