چالش تولید آغازگرهای لبنی در ایران

بازار فروش کشت های آغازگر در سال 2018 ، گردش مالی یک میلیارد دلاری را تجربه کرد. ورود به حوزه تولیدآغازگرهای میکروبی علاوه بر جذابیت اقتصادی، از جنبه تنوعبخشی اقتصاد مبتنی بر دانش، پویا سازی و جهت دهیپژوهش های مرتبط و نقش آن در توسعه سایر حوزه های مالی و فناورانه، حائز اهمیت است. شرایط تقریبا انحصاری ونیاز در حال رشد دنیا به عرضه محصولات تخمیری و سلامتی بخش، آینده ای نویدبخش و روشن پیش روی تولیدکنندگان کشت های آغازگر قرار داده است. با وجود گذشت بیش از یک دهه از فعالیت پژوهشگران و صنعتگران کشوربرای تولید آغازگرهای لبنی، همچنان شاهد واردات این محصول استراتژیک و خروج سالانه چند میلیون دلار ارز ازکشور هستیم. دلایل متعددی را میتوان برای وضع موجود برشمرد. نبود زنجیره به هم پیوسته ای از فعالیت های وابستهو مرتبط به همدیگر، پراکنده کاری، بی اعتمادی به نتایج، پرهزینه بودن آزمایشات، نبود کلکسیون تخصصی، مشکلاتمربوط به تکثیر در مقیاس صنعتی و نیاز به سرمایه گذاری بالا از جمله این دلایل است. شناسایی صحیح، تعیین نژاد،تهیه اطلاعات جامع و یکپارچه از ویژگی های مختلف شامل مطلوبیت سویه برای کاربرد صنعتی، ایجاد کلکسیونتخصصی از سویه های دارای شناسنامه و استفاده از روش های میان بر برای تامین سویه های مورد نیاز، قدم های اساسیتلقی می شوند. استفاده از تجربه کشور در تولید زیست توده و آموزش نیروی متخصص، قدم های بعدی است که بایدبرداشته شود. بدیهی است تجمیع فعالیت ها زیر یک چتر واحد، و تقسیم کار بین شبکه ای (کنسرسیومی) از آزمایشگاه-ها و مراکز مطالعاتی، برای تداوم توسعه فناوری تولید کشت آغازگر، کشف کاربردهای جدید و رفع چالش های پیشرو، امری ضروری میباشد. حضور طولانی مدت و موثر محصولات شرکت های اروپایی در بازار ایران و اعتماد شرکت هایلبنی از جمله اموری است که موجب شده ورود تامین کننده جدید آغازگرهای لبنی تنها در صورت اعتماد به نتایجپژوهش ها و تامین خواسته ها و کسب اعتماد صنعت لبنی، امکان پذیر باشد. همچنان که املای نانوشته غلط ندارد، بایدواقع بینانه و بدور از ایده آل گرایی و با پذیرش ریسک منطقی به حوزه تولید کشت آغازگر وارد شد. بدیهی است باوجود تجربه موفق کشور در زمینه تولید خمیر مایه و زیست توده های پروبیوتیک، تولید آغازگرهای لبنی، امری شدنیو دست یافتنی می باشد.

کلیدواژه ها:

کشت آغازگر ، زیست توده ، اقتصاد مقاومتی ، ارزش افزوده ، میکروبیولوژی