بررسی ارتباط خودمراقبتی و افسردگی در بیماران تحت درمان با همودیالیز نگهدارنده

سابقه و هدف: افسردگی شایع ترین و مهمترین مشکل روانی مبتلا به نارسایی مزمن کلیه و به ویژه بیماران تحت درمان با هودیالیز می باشد که می تواند بر کیفیت زندگی، پذیرش درمان و سیر بیماری تاثیر منفی داشته باشد. با توجه به این که مشارکت بیمار در انجام فعالیت های خودمراقبتی سبب کمک به استقلال و سازگاری بیشتر وی با بیماری می شود، این پژوهش با هدف تعیین ارتباط بین خودمراقبتی و افسردگی در بیماران همودیالیزی انجم شد. مواد روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیی تحلیلی (مقطعی) و از نوع همبستگی می باشد که که در سال 1385 بر روی 60 بیمار تحت درمان با همودیالیز بیمارستان های امام رضا (ع) و 17 شهریور مشهد مقدس که به روش تصادفی خوشه ای 60 بیمار تحت درمان با همودیالیز بیمارستان های امام رضا (ع) و 17 شهریور مشهد مقدس که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند، انجام گردید. ابزار جمع آوری داده ها مشتمل بر سه پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، خودمراقبتی و سنجش افسردگی مرکز مطالعات اپیدمیولوژیک افسردگی بود. اطلاعات پس از جمع آوری توسط نرم افزار spss با آزمون های آماری همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی، تائوبی کندال و کروسکال والیس در سطح معنی دار p<0/05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 12/3±42/6 بود. بیشتر افراد مرد (63/3 درصد) بودند. 76/6 درصد متاهل و 78/3 بیکار بودند. از نظر تحصیلات 33/3 درصد تحصیلات ابتدایی داشتند. یافته های پژوهش نشان داد بین خود مراقبتی و افسردگی یک ارتباط قوی و منفی وجود دارد. بدین ترتیب که با افزایش خود مراقبتی میزان افسردگی در بیماران کمتر می شود (p<0/001 و r=-0/59). همچنین ارتباط معنی داری بین سطوح افسردگی و سطوح خود مراقبتی یافت شد. (p=0/016). نتیجه گیری: بین خودمراقبتی و افسردگی در بیماران همودیالیزی ارتباط منفی وجود دارد. توصیه می شود جهت کاهش عوارض روانی و جسمی ناشی از درمان با همودیالیز به هر طریق ممکن از جمله آموزش زمینه را برای افزایش پیروی بیماران از رفتارهای خودمراقبتی مساعد نمود.

کلیدواژه ها:

افسردگی ، خودمراقبتی ، همودیالیز