اثر روش های مختلف یخ گشایی بر فراسنجه های اسپرم منجمد قوچ قزل

سابقه و هدف: امروزه عمل تلقیح مصنوعی حایگاه ویژه ای در بهبود راندمان تولید و اصلاح و بهبود پیشرفت ژنتیکی بازی می کند. به منظور تحقق بخشیدن به بسیاری از مزایای بالقوه تلقیح مصنوعی، ذخیره سازی منی برای بلند مدت یک امر ضروری محسوب می شود. این امر توسط فرایند انجماد محقق می شود. مراحل انجماد از جمله فرایند یخ گشایی منجر به تغییرات مورفولوژیکی، آسیب به عملکردهای طبیعی اسپرم و در نهایت کاهش باروری می شود. بنابراین، بهبود روش یخ گشایی منی قوچ با شاخص های کیفی اسپرم ارتباط داشته و از اهمیت قابل توجهی برخورداراست. هدف از این مطالعه مقایسه اثرات دو نرخ یخ گشایی بر پارامترهای میکروسکوپی و فعالیت های آنزیمی منی قوچ پس از فرایند انجماد - یخ گشایی بود. مواد و روش ها :در این مطالعه، نمونه های منی از پنج راس قوچ قزل، با استفاده از مهبل مصنوعی، دو بار در هفته جمع آوری شد. برای از بین بردن اثرات فردی دام های نر، نمونه های منی در هر بار اسپرم گیری با هم مخلوط شدندو سپس مورداستفاده قرار گرفت. نمونه ها با رقیق کننده تریس حاوی 5/1% لستین سویا و 7% گلیسرول، رقیق شدند. نمونه های رقیق شده در معرض بخار ازت منجمد گردیده و نهایتا تا زمان ارزیابی در تانک حاوی ازت مایع ذخیره شدند. پایوت های حاوی منی با حجم ml 25/0 در حمام آب گرم توسط دو پروتکل (i)ºc 37 بمدت s30 و (ii)ºc 60 بمدت s6 یخ گشایی شدند. بدنبال فرایند انجماد-یخ گشایی، اثرات زمان و دمای یخ گشایی بر ویژگی های جنبایی (CASA)، زنده مانی، یکپارچگی غشاء پلاسمایی (HOS test)، ناهنجاری های مورفولوژیکی، غلظت مالون دی آلدهید (MDA)، فعالیت های آنتی اکسیدانی (GPx ،SOD) و ظرفیت تام آنتی اکسیدان منی (TAC) ارزیابی شدند.آزمایش به صورت طرح کاملا تصادفی انجام شد و مدل آماری شامل اثر دما و زمان یخ گشایی است. تجزیه و تحلیل داده ها داده ها به کمک رویه Proc GLM انجام شد و میانگین ها به روش توکی مورد مقایسه قرار گرفتند. اختلاف معنی داری در سطح پنج درصد(P<0/05) گزارش شد. یافتهها: نتایج نشان داد که فراسنجه های حرکتی اسپرم همچون درصد تحرک پیش رونده (PM)، سرعت در مسیر مستقیم (VSL)، سرعت در مسیر منحنی (VCL) در دمای ºc37 بهبود یافت، اما این افزایش از نظر آماری معنادار نبود. درصد زنده مانی و یکپارچگی غشاء پلاسمایی در ºc37 بمدت s30 نسبت ºc60 بمدت s6 بهبود یافت اما این افزایش نیز غیرمعنی دار بود. همچنین میزان اسپرم های ناهنجار در نرخ یخ گشایی بالا نسبت به نرخ پایین بهبود نیافت. علاوه براین نتایج حاصل از مقایسه پراکسیداسیون لیپید (MDA)، فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز GPx))، سوپر اکسید دیسموتاز (SOD) و ظرفیت آنتی اکسیدانی کل ((TAC در دو نرخ یخ گشایی معنی دار نبود. نتیجه گیری :با توجه به نتایج بدست آمده از روش های یخ گشایی، نرخ یخ گشایی ºc60 بمدت s6 نمی تواند جایگزین مناسبی برای نرخ یخ گشایی ºc37 بمدت 30 ثانیه باشد.

کلیدواژه ها:

یخ گشایی ، فراسنجه های حرکتی ، منی منجمد ، قوچ