بسط تیوری کنش ارتباطی هابرماس در نظام برنامه ریزی شهری ایران

تحقق اهداف توسعه جوامع، همانطور که به اتخاد رویکردهای مناسب توسعه اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی متکی است، نیازمند استفاده از رویکردی سازگار و موثر در فرایند برنامه ریزی توسعه (تهیه و اجرای طرح های توسعه) نیز است. در ابتدا با نگاهی کلی به نظریه های مطرح در حوزه برنامه ریزی شهری نحوه نگرش و شیوه عمل هریک از آنها در مورد مباحث اجتماعی به تصویر کشیده می شود. این نظریه ها به عنوان زمینه و مقدمه ای برای طرح نظریه برنامه ریزی ارتباطی مورد توجه و بررسی قرار گرفته اند. در ادامه مفهوم کنش ارتباطی به عنوان یکی از زمینه اهی فکری اثرگذار در نظریه برنامه ریزی ارتباطی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج این مطالعه خاطر نشان می سازد، تاکنون دو رویکرد عقلانی گرایی و ارتباطی درباره چارچوب و فرایند برنامه ریزی توسعه مطرح بوده اند که در نظام برنامه ریزی ایران استفاده از رویکرد عقلایی گرایی در فرایند مذکور غلبه داشته و رویکرد ارتباطی که از اواخر قرن بیستم در ادبیات برنامه ریزی جهان مورد توجه قرار گرفته، کاربرد چندانی پیدا نکرده است. نتایج بررسی های پیشین نشان می دهد که رویکرد عقلایی گرایی به دلیل تخصص محوری و خصیصه غیرمشارکتی با ناکامی ها و ضعف های زیادی روبرو بوده؛ در شرایط کنونی اتخاذ رویکرد ارتباطی از ضرورت های مهم فرایند برنامه ریزی توسعه شهری در کشور محسوب می شود.

کلیدواژه ها:

نظریه برنامه ریزی ، رویکرد ارتباطی ، برنامه ریزی ارتباطی ، برنامه ریزی شهری