بررسی ویژگیهای فنوتیپی و مولکولی باکتری عامل بیماری گال طوقه درختان میوه هسته دار و سیب

در فصل بهار سال 1397، علائم گال روی درختان گیلاس، آلو، هلو و سیب در برخی از باغات شهرستانهای سردشت، نقده، ارومیه و خوی واقع در استان آذربایجان غربی مشاهده شد. پس از نمونه برداری، جداسازی عامل بیماری از گالها روی محیط PDA+CaCO3 (0.5% w/v) انجام شد. پرگنه های سفید تا کرمرنگ، محدب، گرد و براق با حاشیه صاف و موکوئیدی خالص سازی شدند. آزمون بیماریزایی با مایه زنی 67 سویه باکتری روی گیاهچه های گوجه فرنگی انجام شد. سویه هایی که پس از سه هفته روی ساقه گوجه فرنگی گال ایجاد نمودند، جهت شناسایی انتخاب شدند. بر اساس نتایج آزمونهای فنوتیپی، کلیه سویه های باکتری گرم منفی، متحرک و هوازی اجباری بودند و روی محیط YDC پرگنه زردرنگ ایجاد نمودند. سویه های باکتری روی محیطهای D1M و 1A رشد نمودند. نتایج آزمونهای اکسیداز، کاتالاز، هیدرولیز تویین 80، هیدرولیز آسکولین، لوان، اورهآز، احیا نیترات، تحمل نمک دو درصد و رشد در دمای 35 درجه سلسیوس مثبت بود اما نتایج آزمونهای پکتیناز، آرژنین دهیدرولاز، تولید گاز سولفید هیدروژن از سیستئین، هیدرولیز ژلاتین، هیدرولیز نشاسته، تحمل نمک پنج درصد، لسیتیناز و تولید رنگدانه فلورسنت منفی بود. واکنش سویه ها در آزمونهای هیدرولیز کازئین، تولید کتولاکتوز، فسفاتاز و متیل رد متغیر بود، همچنین اکثر سویه های موردبررسی در آزمون شیر لیتموس واکنش قلیایی نشان دادند. کلیه سویه ها قادر به مصرف قندهای رافینوز، مالتوز، سلوبیوز، فروکتوز، آدونیتول، مانیتول، رامنوز، گالاکتوز، آرابینوز، سوکروز، زایلوز، دکستروز، ترهالوز و سیترات بودند اما در مصرف دولسیتول، لاکتوز و سوربیتول واکنش متغیر نشان دادند. جهت شناسایی مولکولی سویه ها، واکنش زنجیرهای پلیمراز با استفاده از آغازگرهای عمومی 16S rRNA انجام شد و قطعه 1500 جفت بازی در همه سویه ها تکثیر گردید. پس از تعیین توالی و مقایسه توالی سویه ها با توالیهای ثبتشده در GenBank، مشخص شد توالیها %99 با توالیهای ثبتشده Agrobacterium tumefaciens شباهت داشتند. از سه جفت آغازگر اختصاصی بر اساس ژنهای virD2 و ipt نیز در شناسایی مولکولی استفاده شد. قطعات 224، 338 و 427 جفت بازی به ترتیب با استفاده از آغازگرهای VirD2A/VirD2&، VirD2A/VirD2( و &<7/&<7 در سویه های موردبررسی تکثیر شدند. بر اساس نتایج این تحقیق، سویه های گالزای باکتری A. tumefaciens، عامل تولیدکننده گال طوقه روی درختان میوه هستهدار و سیب در استان آذربایجان غربی میباشند.