وقوع و شیوع فیتوپلاسمای عامل بیماری جاروک بادام در درختان بادام و هلو در استان چهارمحال و بختیاری (سامان)

بیماری فیتوپلاسما جاروک بادام از عوامل مهم خسارت زا در درختان هسته دار ازجمله بادام و هلو است که از کشورهای ایران و لبنان گزارش شده است. عامل اصلی بیماری مذکور، استرینهای فیتوپلاسما متعلق به زیرگروه 16SrIX-B گزارششدهاند. در این بررسی وقوع و شیوع فیتوپلاسمای مذکور در 40 باغ (انتخاب شده به طور تصادفی) در منطقه ی سامان استان چهارمحال و بختیاری مورد ارزیابی قرار گرفت. از هر باغ یک درخت با علائم یا بدون علائم مشخص انتخاب و به آزمایشگاه انتقال داده شد. دی ان ای کل از بافت آبکشی ساقه ی نمونه ها استخراج و با جفت آغازگرهای InmpF2/InmpR2 در آزمون PCR بررسی شدند. آغازگرهای مذکور به طور اختصاصی قطعهای از ترادف یک پروتئین غشایی در فیتوپلاسمای زیرگروه IX-B را شناسایی کرده و هیچکدام از دیگر فیتوپلاسماهای شناسایی شده در ایران را تکثیر نکردند. نتایج بررسی مذکور نشان داد که 24 نمونه از 40 نمونه بررسی شده به فیتوپلاسمای جاروک بادام آلوده بودند. بهعبارتدیگر آلودگی به فیتوپلاسمای جاروک بادام حداقل در 60 درصد باغهای بادام نمونه برداری شده وجود دارد که نشان از گسترش وسیع عامل بیماری در استان چهارمحال و بختیاری (منطقه سامان) است. ترادف تکثیرشده در این آزمون در 10 نمونه بررسی شد. نتایج نشان از تشابه بالا (بیش از 97 درصد) با یک ژن پروتئین غشایی در فیتوپلاسمای جاروک بادام (استرینهای لبنان) داشت. بررسی فیلوژنی نشان داد که جدایه های ایرانی دارای تشابه نوکلئوتیدی مشابه بوده و در یک کلاسترفیلوژنتیکی قرارگرفته و علیرغم ارتباط نزدیک با استرینهای لبنانی از آنها قابل تفکیک بودند. همچنین ترادف ژن آر ان ای ریبوزومی 16S این 10 جدایه مشخص کرد که همه ی استرینها به زیرگروه 16SrIX-B تعلق دارند. وقوع بالای فیتوپلاسمای جاروک بادام در درختان دارای علائم و نیز بدون علائم نشان دهنده خطر بالقوه این فیتوپلاسما برای احداث، توسعه و نگهداری باغهای بادام و هلو در استان چهارمحال و بختیاری است.