بررسی امکان کنترل بیولوژیکی پوسیدگی فوزاریومی ریشه باقلا با استفاده از باکتریهای آنتاگونیست

پوسیدگی فوزاریومی ریشه باقلا از مهمترین بیماریهای خاکزاد باقلا در ایران و جهان است. در نمونه برداریهای انجام شده از گیاهان باقلای دارای علائم پژمردگی در شهرستان طارم استان زنجان، مشخص گردید که قارچ Fusarium oxysporum مهمترین عامل بیماریزای خاکزاد باقلا در این منطقه میباشد. با توجه به مشکلات ناشی از استفاده قارچکشها در کنترل خسارت عوامل بیماریزای خاکزاد، در این تحقیق تلاش شد تا کارایی چندین جدایه باکتریایی منطقه فراریشه در کنترل خسارت پوسیدگی فوزاریومی باقلا در سطح آزمایشگاه و گلخانه مورد ارزیابی قرار گیرد. دو جدایه از باکتری Pseudomonas flourescence به نامهای P-108 و P-145-1 و دو جدایه از باکتری Bacillus subtilis به نامهای Bacillus Germany و B.S.B.GO3 و یک جدایه از باکتریHerbasprillium spp.، یک جدایه از باکتری Rhizobium spp. به نام R-184، از موسسه تحقیقات خاک و آب کشور تهیه شد. همچنین تعداد 10 جدایه باکتری Pseudomonas flourescence جداسازی شده از خاک منطقه فراریشه نیز از آزمایشگاه آزاد اسلامی رشت تهیه شد. خاصیت بازدارندگی جدایه های باکتریایی مذکور با استفاده از روش تشکیل هاله بازدارندگی و کارایی ترشحات آنتی بیوزی در محیط کشت مصنوعی مورد ارزیابی قرار گرفت و کارایی جدایه های موفق در محیط کشت مصنوعی، در سطح گلدان بررسی شد. بذور تیمار شده با باکتریهای انتاگونیست، در معرض پرگنه قارچ F. oxysporum در گلدان کشت شد و میزان آلودگی ریشه ها، یک ماه پس از کشت مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری نتایج با استفاده از نرم افزار SAS نشان داد که کارایی جدایه های مورد ارزیابی در این تحقیق در قیاس با تیمار شاهد در سطح %1 معنیدار میباشد و جدایه های B.S.B.GO3، P-108 و P-145-1 به ترتیب بیشترین فعالیت آنتی بیوزی و بازدارندگی از رشد قارچ بیمارگر را داشتند. جدایه B.S.B.GO3 با اختلاف، بهترین جدایه مورد مطالعه بود و بطور کامل از آلودگی ریشه باقلا توسط قارچ فوزاریوم در گلدان جلوگیری نمود. نتایج بخش گلخانه با نتایج حاصله از بخش in vitro همخوانی داشت. ولی تنها جدایه ای که توانست بطور کامل از آلودگی ریشه و طوقه باقلا جلوگیری نماید و سبب افزایش رشد اندامهای هوایی و شاخ و برگ باقلا گردد، جدایه آنتاگونیستی B.S.B.GO3 بود.