بررسی وضعیت ماکروارگونومی یک پروژه ساختمان سازی و ارتباط آن با فرهنگ ایمنی سازمان

زمینه و هدف: سطح فرهنگ ایمنی سازمان به عنوان یکی از شاخص های پسیو، معیار مهمی در بررسی عملکرد ایمنی سازمان به شمار می آید. ماکروارگونومی نیز به عنوان یک نگرش فنی-اجتماعی که به طراحی سازمان، سیستم کار و طراحی تعامل های انسان- ماشین، انسان- محیط و انسان- شغل می پردازد، می تواند ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ ایمنی سازمان داشته باشد. در مطالعه حاضر وضعیت ماکروارگونومی یک پروژه ساختمان سازی و ارتباط آن با فرهنگ ایمنی سازمان مورد بررسی قرار گرفته است.روش کار: در این مطالعه مقطعی 277 نفر از کارگران یکی از پروژه های ساختمان سازی مورد مطالعه قرار گرفتند. جهت جمعآوری داده های مربوط به وضعیت ماکروارگونومی از نسخه استاندارد پرسشنامه محتوای شغلی (JCQ) و جهت جمعآوری داده های فرهنگ ایمنی از پرسشنامه استاندارد HSE استفاده گردید. در مرحله تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا از جداول توصیفی و تحلیلی استفاده گردید، سپس با استفاده از آزمون های همبستگی ارتباط بین پارامترها سنجیده شد و در نهایت جهت سنجش دقیق و دو به دوی مولفه ها آزمون تعدیل بونفرونی بکار گرفته شد. تمامی آنالیز ها در محیط نرمافزار SPSS نسخه 23 انجام شد.یافته ها: با استناد به نتایج مطالعه حاضر سطح فرهنگ ایمنی در میان کارگران پروژه مورد پژوهش پایین بود و همچنین نتایج حاصل از پرسشنامه ها و آزمون های آماری نشان دادند که آزمودنی ها سطح پایینی از فاکتورهای روانی-اجتماعی را گزارش کرده اند، از جمله: قدرت تصمیم گیری پایین و تقابل اجتماعی پایین.نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر می توان نتیجه گیری کرد که بهبود فرهنگ ایمنی تاثیر بسزایی در بهینه نمودن شرایط سایکولوژیکی و اجتماعی شغل بخصوص عواملی نظیر محدودیت دامنه تصمیم گیری، تقابل اجتماعی و مشکلات موجود در ماهیت و نیازهای شغلی دارد. یکی از موثرترین راهکارهای بهبود فرهنگ ایمنی، برنامه ریزی منسجم آموزشی برای کارگران می باشد.

کلیدواژه ها:

ماکروارگونومی ، فرهنگ ایمنی ، ساخت و ساز