بررسی خصوصیات مورفولوژیکی اکوتیپ های بومی گلپر در شمال و شمال غرب ایران

گیاه گلپر با نام علمی Heracleum persicum Desf. Ex Fischer، گیاهی علفی، چند ساله با خواص دارویی متعدد ازخانواده چتریان است. آگاهی از روابط بین جمعیت های وحشی این گیاه برای مدیریت ژرم پلاسم و حفاظت ژنوتیپ ضروریمیباشد. به منظور اصلاح و اهلیسازی این گونه دارویی، تنوع مورفولوژیکی هشت جمعیت از چهار استان آذربایجان غربی،آذربایجان شرقی، اردبیل و گیلان مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. به منظور بررسی تنوع مورفولوژیک 16 صفت برایطبقه بندی جمعیت ها براساس ارزیابی های چند متغیره شامل تجزیه خوشه ای و تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) موردارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی و بیپلات صفات مهمی چون ارتفاع گیاه، طول برگ،عرض برگ، طول دمبرگ و تعداد پرتو در چتر بیشترین تاثیر را در تفکیک جمعیت ها داشتند. تجزیه خوشه ای هشتجمعیت این گونه را در سه گروه اصلی قرار داد. جمعیت مشکین شهر بیشترین تعداد چتر در گیاه و همچنین بیشترینتعداد پرتو در چتر بعد از جمعیت گردنه حیران را داشت که با افزایش بذر گیاه میزان اسانس آن نیز افزایش می یابد. بنابرایننسبت به دیگر جمعیت ها برتری نشان می دهد لذا می توان گفت این جمعیت جهت انجام تحقیقات اصلاحی و اهلی کردندارای اولویت و برای معرفی آن به بازار به عنوان یک گیاه دارویی مناسب می باشد.

کلیدواژه ها:

جمعیت ، تنوع ، تجزیه خوشه ای ، PCA ، گیاه دارویی