مدلسازی پتانسیل خطر بیابان زایی در نتیجه فرسایش خاک به منظور ارائه راهکارهای مدیریتی مناسب مطالعه موردی: حوضه آبخیز چهل چای، استان گلستان

از مشکلات اقتصادی هدر رفت خاک و از بین رفتن پوشش گیاهی، افزایش پتانسیل بیابان زایی می باشد بیابان زایی یکی از مسائل مهم و تهدیدکننده منابع طبیعی و جوامع بشری است در این تحقیق برای بررسی وضعیت فعلی بیابان زایی حوضه آبخیز چهل چای استان گلستان با بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی از روش IMPDA باتاکید بر عوامل زمینی استفاده شود. براین اساس از دو معیار بیابان زایی وضعیت خاک و فرسایش ابی با 8 شاخص بیابان زایی جهت بررسی وتهیه نقشه پتانسیل بیابان زایی منطقه استفاده شد. سپس برای هر معیار اصلی مهم ترین شاخص های موثر در کیفیت آن معیار بررسی و با شیوه IMPDA وزن دهی انجم شد و با محاسبه میانگین هندسی شاخص ها وبهره گیری از نرم افزار Arc GIS 9.3 نقشه های مربوط به وضعیت هر معیار یا لایه اصلی تهیه شد. در انتها از میانگین هندسی معیارها، نقشه مناطق حساس به بیان زایی تهیه گردید. نتایج نشان داد داد که 94 درصد از کل منطقه مورد بررسی درکلاس متوسط بیان زایی 6 درصد در کلاس کم بیابان زایی قرار دارد. آنالیزهای بعدی نشان داد که کلاس های شدت فرسایش آبی وحساسیت سازند سنگی به فرسایش از مهم ترین شاخص های بیابان زایی در حوضه آبخیز چهل چای است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در این حوضه فرسایش آبی بیشترین نقش را در بیابان زایی ایفا می نماید که در صورت جامع وآمایش سرزمین این حوضه کوهستانی باید مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

بیابان زایی ، حوضه آبخیزچهل چای ، سامانه اطلاعات جغرافیایی ، فرسایش خاک ، IMPDA