مطالعه تاثیر شوری و بافت خاک بر عملکرد سیر (Allium sativum L)

تنش شوری یکی از عوامل محدود کننده رشد در محصولات کشاورزی است که خسارات فراوانی به کشت و کار و عملکرد این محصولات وارد می سازد. راهکارهای متعددی به منظور استفاده از آب های شوری در کشاورزی و کاهش خسارت شوری توصیه شده است که از جمله می توان به ایجاد زهکش مناسب، استفاده از ارقام مقاوم اشاره نمود. در این پژوهش به منظور امکان استفاده از آب های شور در تولید سیر آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح اسپیلت پلات در سه تکرار در شهرستان فیروزه از استان خراسان رضوی طی سال های 97-96 اجرا گردید. شوری در 3 سطح خیلی زیاد (13.80ms/cm)، زیاد (8.74ms/cm) و کم (1.835ms/cm) و بافت خاک در دو سطح سبک (شنی لومی) و سنگین (رسی لومی) انتخاب شد. سیر توده مشهد در تاریخ 20 آذر 96 با تراکم 50 بوته در متر مربع به فواصل 30*10 سانتیمتر کشت و با آب های با شوری های موردنظر آبیاری شد. آبیاری بر حسب نیاز و هر ده روز یک بار ( به میزان 12 لیتر در متر مربع ) صورت گرفت. پس از کشت ابتدا درصد و سرعت جوانه زنی سیرچه ها اندازه گیری شد و سپس در نیمه دوم خرداد 1397 برداشت گیاهان صورت گرفت. صفات وزن تر و خشک بوته، وزن سرخ، وزن سیرچه ها، تعداد سیرچه ها در هر سوخ و عملکرد مورد اندازه گیری قرار گرفت و داده ها با نرم افزار آماری آنالیز شد. نتایج به دست آمده نشان داد که افزایش شوری منجر به کاهش صفات رویشی سیر شده و بوته های تیمار شده با شوری خیلی زیاد هم در خاک های سبک و هم در خاک های سنگین کاملا خشک شدند ولی خشک شدن بوته ها در خاک های سبک دو هفته دیرتر از خاک های سنگین رخ داد. بیشترین عملکرد (11400Kg/ha) در شوری کم و بافت خاک سبک به دست آمد و کمترین عملکرد (6800Kg/ha) در تیمار شوری زیاد و بافت خاک سنگین حاصل شد. در مجموع می توان انتظار داشت که با اصلاح خاک با اضافه نمودن ماسه یا مواد دیگر (سبک نمودن بافت خاک) بتوان مقاومت گیاهان را به شوری افزایش داد و عملکردی قابل قبول در خاک های شور و آبیاری با آب شور به دست آورد.

کلیدواژه ها:

سیر ، شوری ، بافت خاک ، عملکرد