بررسی کاربرد مدل شبیه سازی رواناب با استفاده از مدل جهانی سطح زمین GLDAS

امروزه با توجه به کاهش منابع آب و بحران آبی موجود، توجه به منابع آب بخصوص در مناطق مرزی امری مهم و ضروری میباشد. یکی از اقدامات اساسی در این زمینه آگاهی از میزان بارش و رواناب و روند تغییرات آن در محدوده حوضه های آبریز است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی روند تغییرات بارش-رواناب در حوضه ی سد دوستی با استفاده از تلفیق مدل HEC-HMS و خروجی مدل سطح زمین میباشد.هدف از این تحقیق، ارائه یک روش تلفیقی در تخمین آبدهی مناطق مرزی میباشد. در این خصوص از داده های مشاهداتی ایستگاه، دوره آماری 2003-2005 (برای واسنجی) و سال 2006 (برای صحتسنجی) از طریق روش تلفات SMA استفاده شد. پس از ارزیابی نتایج مدل GLDAS، به بررسی داده های بارش، روانابهای سطحی و زیرسطحی و دما و آب معادل برف در پیکسل مربوط به ایستگاه هیدرومتری (طول جغرافیایی 61-59.5 و عرض جغرافیایی (36. 5-35، در 10 سال -2013 2004 پرداخته شد. سپس با استفاده از مدل HEC-HMS رواناب منطقه در سالهای 2004-2009 برای واسنجی ضرایب، و سالهای 2010-2013 برای صحت سنجی شبیه سازی شد. ارزیابی نتایج بر اساس معیارهای ضریب تعیین (R2)، ضریب نش-ساتکلیف (E)، خطای Bias و RMSE نشان داد که تلفیق مدلهای HEC-HMS و GLDAS ابزار مفیدی جهت تخمین رواناب در نقاط مرزی حوضه های آبریز خواهد بود.نتایج نشان داد تلفیق دو مدل HEC-HMS و GLDAS در سال 2013 (دوره صحت سنجی)، با ضریب تعیین 0/84، ضریب نش- ساتکلیف 0/84، معیارهای خطای 0/006 و0/83 بهترین عملکرد را دارد. این روش می تواند در حوضه های مشابه سد دوستی و سایر مناطق مرزی و یا مناطق فاقد آمار مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

مدل هیدرولوژیکی ، بارش-رواناب ، GLDAS ، حوضه سد دوستی