فقه تغذیه از منظر قرآن و حدیث

بیان مساله: تغذیه از نیازهای اجتناب ناپذیر موجودات زنده است و طبیعتا انسان از این قانون مستثنی نیست، لذا آگاهی از ملاحظات فقهی، احکام و دستورات قرآن کریم و ائمه (علیهم السلام) در این مقوله شایان توجه است. به دلیل تفاوت های اساسی نظرات فقهی در مورد حلیت و حرمت بعضی از مواد غذایی، بحث فقه تغذیه با دیدگاه های متفاوتی روبه رو است. هدف پژوهش: 1. بررسی حلیت و حرمت مواد غذایی، 2. بررسی فقهی آیات مربوط به تغذیه، 3 .بررسی فقهی روایات و اخبار مربوط به تغذیه در کلام معصومین (علیهم السلام)، 4 .دسته بندی و گونه شناسی این قبیل از گزاره های روایی و حدیثی، 5.بهره گیری از دستورات قرآن کریم و روایات برای نیل به سلامت جسم، 6.بررسی تاثیرات لقمه حرام و حلال بر روح و فکر انسان با نگاه به دستورات قرآن و عترت. روش و چگونگی انجام پژوهش: روش تحقیق دراین بحث بر اساس مطالعه کتابخانه ای و بررسی متون است که با تعمق برگزیده ای از آیات قرآن کریم و احادیث اهل بیت (علیهم السلام) وهمچنین بررسی فقهی احکام مربوطه به رهنمودهایی در امر تغذیه دست یافته ایم .لازم به ذکر است که این تحقیق به اعتبار ماهیت و روش تحلیلی، توصیفی و به اعتبار موضوع قرآنی، روایی است. یافته ها و نتیجه گیری: از نگاه قرآن و حدیث، سلامت تغذیه با امور معنوی و جهان بینی توحیدی در ارتباط است. برخی توصیه های قرآن کریم در مقوله تغذیه شامل: توصیه به خوردن غذاهای حلال یا ایها الناس کلوا من طیبات ، توصیه به پرهیز از خوردن غذاهای حرام انما حرم علیکم المیته و الدم و لحم الخنزیر و ما اهل به لغیرالله ، توصیه به توجه به نوع تغذیه و تفکر در ساختار کیفی فلینظر الانسان الی طعامه و ساختار کمی آن کلوا و اشربوا و لا تسرفوا و مصادیق متعدد دیگر می شود، لذا توصیه های ارزشمند قرآن کریم و عترت مطهر (علیهم السلام) انسان را در مسیر توحید قرار می دهد و همچنین اصل اولی (طبق آیه 168 بقره) در همه غذاهایی که در روی زمین وجود دارد، حلیت است و غذاهای حرام استثناست، بنابراین حرام بودن دلیل می خواهد و نه حلال بودن، از این حیث تحریم پاره ای از مواد غذایی حلال و سالم، بدون دلیل روا نیست. از طرفی غذای حلال و حرام تاثیر مستقیم بر اخلاق و روح انسان داشته و هرگز نمى گوییم غذاها علت تامه براى اخلاق حسنه یا سیئه است، بلکه همین اندازه می دانیم که طبق روایات یکى از عوامل زمینه ساز پاکى و اخلاق، تغذیه است.

کلیدواژه ها:

تغذیه ، فقه تغذیه ، قرآن کریم ، روایات ، غذای حلال و حرام