تحلیلی بینامتنی از الهی نامه و تذکره الاولیای عطار نیشابوری

در میان آثار عطار، تذکره الاولیا را میتوان اثری محوری دانست که منظومه های عطار حول آن در گردش هستند. بررسی مناسبات این کتب با یکدیگر این ارتباط ویژه را اثبات میکند. تذکره الاولیا از یکسو مانند کتابی تاریخی است که دربرگیرنده شرح احوال عرفاست و از سوی دیگر از اهداف تعلیمی هم برکنار نمانده است. آنچه روشن است این نکته است که عطار در سرودن منظومه ها هدف اصلی تعلیم و تربیت را در نظر داشته است. از این رو مقایسه تذکره الاولیا و مثنوی ها میتواند وجوه مختلف ساختار تعلیمی این آثار را مشخص کند. در میان منظومه ها، الهی نامه ساختار ویژه ای دارد چنانکه مبتنی بر منطق گفت وگو است و از خلال این گفت وگوها زهد را به مخاطب تعلیم میدهد. بنابراین در این پژوهش هدف آن است که بر مبنای مناسبات بینامتنی موجود در میان حکایات مشترک تذکره الاولیا و الهی نامه به تازه هایی در زمینه دسته بندی بینامتنیت دست یابیم و نشان دهیم که کدامیک از این دو اثر دارای وجوه تعلیمی قوی تری هستند.

کلیدواژه ها:

الهی نامه ، تذکره الاولیا ، عطار نیشابوری ، بینامتنیت